Segregator2 Strona8

Przygotuj kolejno w trzech probówkach wodne roztwory soli litu, sodu i potasu. Oczyść drucik platynowy zanurzając go w roztworze kwasu i wypalając w płomieniu palnika. Czynność tę powtórz kilkakrotnie, aż płomień przestanie się zabarwiać. Następnie zanurz drucik platynowy w roztworze soli potasu i wprowadź go do płomienia. Obserwuj barwę płomienia. Oczyść drucik tak jak wcześniej i zbadaj, jakie zabarwienie płomienia palnika spowodują sole litu, a następnie sodu. Pamiętaj, by zawsze wcześniej oczyścić drucik platynowy. Obserwacje zanotuj w zeszycie.

Sole litu barwią płomień palnika na kolor karminowoczerwony, sole sodu - na żółto-pomarańczowy, a sole potasu - na fioletowy.

1. Barwa płomienia zależy od rodzaju litowca. Różnice barw wynikają z różnic w budowie elektronowej atomów poszczególnych pierwiastków. [Barwa wynika z długości fali emitowanego przez atom promieniowania; energia tego promieniowania zależy od różnicy energetycznej poziomów, między którymi porusza się elektron, a ta z kolei - od budowy atomu.]

a)    Z butelki wyjmij ostrożnie pincetą lub szczypcami niewielki kawałek wapnia (nie bierz go palcami!) i osusz na bibule. Odetnij nożem kawałek metalu wielkości ziarna zboża. Jak wyglądała powierzchnia metalu bezpośrednio po przecięciu, a jak po chwili kontaktu z powietrzem? Czy wapń jest twardym metalem?

b)    Przygotuj zlewkę. Wlej do niej wodę (ok. | objętości zlewki) i dodaj 2-3 krople fenoloftaleiny. Do zlewki wrzuć odcięty kawałek wapnia. Czy kawałek metalu opadł na dno zlewki, czy też unosił się na powierzchni wody? Jakie efekty towarzyszyły reakcji metalu z wodą? Czy uległa zmianie barwa roztworu? Jak się zmieniła?

c)    Przygotuj zlewkę. Wlej do niej rozcieńczony kwas solny (ok. j objętości zlewki). Do zlewki wrzuć odcięty kawałek wapnia. Jakie efekty towarzyszyły reakcji metalu z kwasem?

Zapisz obserwacje i wnioski oraz odpowiednie równania reakcji ilustrujące zachowanie wapnia wobec wody, kwasu i tlenu z powietrza.

a)    Wapń jest srebrzystobiałym, miękkim metalem. Jego powierzchnia bezpośrednio po przecięciu, ma metaliczny połysk, jednak pod wpływem powietrza matowieje i pokrywa się białym nalotem.

b)    Gdy wapń reaguje z wodą, wydziela się bezbarwny i bezwonny gaz, roztwór z dodatkiem fenoloftaleiny zabarwia się na różowo. Kawałek metalu opada na dno naczynia. Wydziela się ciepło.

c)    Gdy wapń reaguje także z kwasem wydziela się bezbarwny i bezwonny gaz oraz duża ilość ciepła.

Doświadczenie 5. (str. 197)

Badanie zabarwienia płomienia palnika po wprowadzeniu lotnych soli wybranych litowców

Obserwacje

Wnioski

Doświadczenie 6. (str. 204) Badanie właściwości fizycznych i chemicznych wapnia

Obserwacje

87