Ruchy masazu

‘>.2.4. Wpływ masażu na tkanki

kanki, z których jest zbudowany ustrój, różnią się między tbą budową i czynnościami.

kanka łączna jest najbardziej rozpowszechniona w ustroju, ta ona zdolność wytwarzania substancji międzykomórkowej, dadająccj się z: włókna sprężystego, włókna siateczkowego, -łókna kolagenowego, substancji podstawowej.

i/pływ masażu na poszczególne rodzaje tkanek jest naslę-ujący:

w tkance łącznej powoduje: odżywienie, uplastycznienie, poprawia funkcje życiowe i zwiększa przyrost tkanki; tkanka łączna wchodzi w skład wszystkich narządów, łączy je i pokrywa; odgrywa zasadniczą rolę w odżywianiu elementów innych tkanek, które otacza,

w tkance chrzestnej powoduje jej lepsze odżywienie, zapobiega procesom zwyrodnieniowym lub powstrzymuje już istniejące,

w tkance kostnej poprzez jej odżywienie wpływa na utrzymanie równowagi między związkami organicznymi i nieorganicznymi, jak również przyspiesza proces kostnienia w przypadku złamań lub pęknięć kości,

w tkance tłuszczowej przyczynia się do rozdrobnienia i usunięcia komórek tłuszczowych, co prowadzi do poprawy przemiany materii, czyli przyczynia się do szybszego spalania w tkankach,

w tkance siateczkowej wzmaga odporność organizmu, a na skutek lepszego odżywienia tkanki powoduje wzmożenie procesów wytwórczych składników morfotycznych krwi,

w tkance mięśniowej przyczynia się do podniesienia napięcia mięśniowego, usuwa produkty przemiany materii, ułatwia doprowadzenie produktów odżywczych, przez rozgrzanie poprawia dotlenienie, jędrność, elastyczność i wytrzymałość masowanych tkanek, przyspiesza przyrost tkanki mięśniowej; pod wpływem bodźców powstających automatycznie w układzie nerwowym, masaż wpływa pośrednio poprzez układ nerwowy i układ krążenia na mięsień sercowy.

3.2.5. Wpływ masażu na skórę

Skóra jest barierą między organizmem a światem zewnętrz riyrn, pokrywa cały organizm i dzięki niej można kontaktować się z otoczeniem. Wpływ masażu na skórę jest bardzo duży i powoduje:

*    szybszą odbudowę uszkodzonych komórek, np. przy procesach gojenia,

•    rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry pod wpływem temperatury.

•    lepsze dotlenienie, dzięki ztuszczcniu (usunięciu) naskórka i otwarciu porów skórą',

*    lepsze odżywienie, dzięki układom: krwionośnemu i lim-fatycznemu,

•    przyspieszenie procesu rogowacenia, co prowadzi do odmłodzenia naskórka,

° możliwość szybszego wprowadzenia substancji leczniczych i odżywczych,

*    uelastycznienie skóry;

•    udrożnienie kanałów potowych i łojowych skóry.

3.3. Ruchy masażu

W masażu wyróżnia się pięć podstawowych ruchów:

*    głaskanie,

♦    rozcieranie,

♦    ugniatanie,

•    uklepywanie,

*    wibracja.

Głaskanie jest pierwszym ruchem masażu. Wykonuje się go opuszkami palców lub całą dłonią, w zależności od masowanego odcinka. Ręce należy przesuwać lekkimi ruchami po powierzchni masowanej, raz jedna ręką, raz drugą bądź jednocześnie. Głaskanie łagodne, czyli tzw. muskanie wykonuje się najczęściej przy' masażu twarzy, natomiast średniej mocy np. na kończynach lub plecach. Kierunek głaskania przebiega wzdłuż mięśni, natomiast wokół łopatki, stawów i gruczołów piersiowych prowadzi się ruchy okrężne.

I r I nu*• rozpoczyna i kończy każ.dy masaż, czyli można -owi< o Klaskaniu początkowym i końcowym.

n< !■ głaskania mechanicznie usuwa złuszczony naskórek .a wydzieliny z gruczołów łojowych i potowych, ułatwia l ,-t'l t|yvv krwi i lirnfy w kierunku serca poprzez pobudzenie Madu krążenia (następuje rozszerzenie i zwężenie światła .a ,-yri krwionośnych i limfatycznych). Dzięki głaskaniu za-, ynają znikać obrzęki, krwiaki ulegają wchłonięciu, a zasto-iistępują. Ruch ten oczyszcza powierzchowne i głębiej po-

■    i'iii’ naczynia krwionośne i limfalycznc, a dzięki temu a tęinije szybszy przepływ krwi tętniczej do masowanego <|i inka dała, co wiąże się z lepszym odżywieniem oraz do-••nicniem skóry i mięśni.

.I.r.kanio oddziałuje również na zakończenia nerwów czu-iiłWych skóry. (łixiziec pobudza lub obniża stopień napięcia, aieżriości od zastosowanej siły. Masowanie łagodne działa uspokajająco, zmniejsza pobudliwość nerwową. Głaskanie mi ząlitowe jest ruchem wstępnym, który należy wykonywać l".i energicznie i rytmicznie, bez rozciągania skóry. Liczbę ni liów dobiera się w zależności od potrzeb, indywidualnie llą każdego pacjenta. Ruchem tym można przeplatać każdy iiny ruch masażu. Głaskanie końcowe należy wykonywać nilno i rytmicznie, co działa uspokajająco, dając pożądany ■leki zabiegu.

•    '/< ieranie jest drugim ruchem masażu. Wykonuje się go kola ie lub półkoliście, wzdłuż kierunku przebiegu mięśni. Rożni, mie można podzielić na:

» rozcieranie poprzeczne - poprzecznie do kierunku przebiegu włókien mięśniowych (stosowane przy zapaleniu ścięgien i pochewek ścięgnistyeh),

■    rozcieranie okrężne (stosowane wokół stawów i łopatek),

•    rozcieranie spiralne - wykonywane opuszkami palców (od drugiego do piątego palca lub kciukami), polegające na przesuwaniu palców po „sprężynie", rip. wzdłuż kręgosłupa.

l’i ocieranie można też podzielić na:

•    powierzchowne (wykonywane opuszkami palców lub całymi dłońmi),

•    głębokie (wykonywane kłębami dłoni).

Rozcieranie powoduje rozdrabnianie i przemieszczanie (prze suwanie) produktów przemiany materii w kierunku poza wysięk zapalny. Wykonuje się je przy naroślach na tkankach kostnych, przy' bliznach i zrostach w celu zmiękczenia tkanki i przywrócenia ich do stanu pierwotnego. Pod wpływem rozcierania wytwarza się znaczna ilość ciepła, a więc towarzyszy temu zjawisku przekrwienie tkanek, co powoduje wchłonięcie rozdrobnionych i przemieszczonych drobin. W ten sposób zostają usunięte z mięśni kwaśne metabolity przemiany materii nagromadzone wskutek pracy, np. kwas mlekowy.

Ugniatanie jest ruchem wnikliwszym niż głaskanie, a wykonując go należy pamiętać, że każdy mięsień trzeba traktować oddzielnie. Ugniatanie rozpoczyna się zawsze od przyczepu dalszego w kierunku bliższego. Intensywność tego ruchu zależy od masowanego odcinka.

Ugniatanie potni dwie funkcje:

« przepycha krew i chlonkę do naczyń centralnych,

•    wypełnia naczynia świeżą krwią i limfą przez zasysanie.

Ugniatanie powoduje przesuwanie produktów przemiany materii, usuwa substancje zużyte, robiąc miejsce substancjom odżywczym, powoduje lepsze odżywienie tkanek, zwiększa napięcie i zdolność kurczenia się mięśnia. Mięśnie zmęczone, np. po wysiłku fizycznym, na skutek tego ruchu szybciej powracają do stanu wyjściowego.

Ugniatanie wpływa na wzrost siły i wytrzymałości mięśnia, przyrost tkanki i lepsze jej odżywienie, a w efekcie przyczynia się do poprawy- prężności. Ruch len można wykonać kilkoma sposobami, w zależności od masowanego odcinka i jednostki chorobowej.

Oklepywanie jest czwartym z kolei ruchem masażu. Jest to silny bodziec mechaniczny, polegający na wykonywaniu szybkich, krótkich uderzeń z bliskiej odległości. Ze względu na silę oddziaływania dzieli się je na:

•    oklepywanie lekkie - wykonywane opuszkami palców lub całymi palcami (delikatne oklepywanie miotełkowe) szczególnie na twarzy; ten rodzaj oklepywania dziata uspokajająco na układ nerwowy i mięśnie,

•    oklepywanie średniej mocy, czyli tzw. oklepywanie typu miotełka, iyżeczkowe, szczypane i wideleowc; ten rodzaj