skanowanie0003

nego z przewinienia osobistego, graczem tym jest zawodnik, który popełnił

wykroczenie.

Regulamin rozgrywek określa rzuty karne związane z indywidualnymi błędami zawodnika (IBSA 2007d):

•    krótka piłka - to piłka, która po rzucie drużyny nie dolatuje do strefy obrony drużyny przeciwnej,

•    wysoka piłka - piłka musi dotknąć podłoża przynajmniej jeden raz w polu neutralnym,

•    osłony na oczy - zawodnik nie może dotknąć osłon na oczy. Jeżeli podczas przerw w grze zawodnik chciałby dotknąć osłon, musi otrzymać zgodę od sędziego zawodów,

•    trzeci rzut - zawodnik może wykonać maksymalnie kolejno dwa rzuty na bramkę. Konsekwencją wykonania trzeciego rzutu przez tego samego zawodnika jest odgwizdanie rzutu karnego,

•    nielegalna obrona - pierwszy kontakt z piłką musi być wykonany przez zawodnika, który dotyka jakąkolwiek częścią swego ciała pola obrony,

•    indywidualne opóźnianie gry - zawodnik świadomie opóźnia grę,

•    niesportowe zachowanie zawodnika - sędzia kwalifikuje zachowanie sportowca jako niesportowe wykluczając z gry lub z zawodów,

•    hałas - celowa próba dezorientacji drużyny broniącej wykonana przez zawodnika rzucającego na bramkę, polegająca na zagłuszaniu w jakikolwiek sposób gry (utrudnianie lokalizacji poruszającej się piłki).

Wyróżniono również pięć przewinień drużyny:

•    dziesięć sekund - zawodnik ma maksymalnie 10 s. na oddanie rzutu na bramkę. Czas liczony jest od momentu dotknięcia piłki po akcji obronnej. W przypadku czasu dla drużyny lub zmiany zawodnika czas 10 s. jest zatrzymany i kontynuowany po wznowieniu gry przez sędziego,

•    opóźnienie gry przez drużynę - świadomie opóźnianie gry przez drużynę (np. zespół nie jest przygotowany do gry, drużyna prosi o czwartą zmianę zawodnika lub o czwarty czas),

•    niesportowe zachowanie drużyny - sędzia kwalifikuje zachowanie sportowców jako niesportowe wykluczając z gry lub z zawodów,

•    nielegalne podpowiedzi - żadna z osób wchodząca w skład drużyny nie może podpowiadać ani informować zawodników na boisku o przebiegu gry. Dyskusja z zawodnikami może być przeprowadzana jedynie podczas oficjalnych przerw w grze (czas dla drużyny, zmiana zawodnika). W przypadku, gdy osoba z ławki rezerwowych zostaje ukarana po raz drugi, poza rzutem karnym, musi ona opuścić salę, w której odbywa się mecz. W czasie meczu zawodnicy na boisku mogą porozumiewać się między sobą,

•    hałas - celowa próba dezorientacji drużyny broniącej, polegająca na utrudnieniu lokalizacji rzuconej piłki, przez jednego z dwóch nierzucających w danym momencie graczy ataku.

Metodyka nauczania goalballa

W realizacji zadań treningowych osób niewidomych i słabowidzących

obowiązują następujące zasady (Podleśny 1987):

1.    konieczne jest doktadne zapoznanie ćwiczących z miejscem zajęć, sprzętem i sposobem jego użytkowania. Sprzęt powinien być zawsze uktadany w tym samym miejscu,

2.    indywidualizowanie zadań jest niezbędne dla sprawnego przeprowadzenia zajęć,

3.    należy wprowadzać dużo ćwiczeń w parach (niewidomy ćwiczy razem z niedowidzącym), na obwodzie kota (kiedy prowadzący objaśnia ćwiczenia),

4.    dobór ćwiczeń powinien pozwalać na realizowanie następujących zadań:

-    kształtowanie „zmysłu przeszkód”,

-    wyrabianie orientacji w przestrzeni,

-    wyrabianie takich cech, jak samodzielność, koleżeńskość, wiara we własne siły,

5.    ćwiczenia należy często powtarzać, żeby „zautomatyzować” ruchy,

6.    osoby niewidome szybciej lokalizują dźwięk niż osoby niedowidzące, często są skuteczniejsze w grze obronnej. Zawodnicy niedowidzący są natomiast skuteczniejsi w grze ofensywnej (rzut piłki). Trener powinien umiejęt-nie wykorzystywać walory zawodników ustalając ustawienie drużyny,

7.    korzystne jest stosowanie zachęt i słów uznania nawet w przypadku niewielkich osiągnięć.

Na efekty związane z wyszkoleniem zawodnika trzeba czekać ok. 2-3 lat,

a szkolenie osób niewidomych trwa zwykle dłużej niż osób ociemniałych.

Metodyka nauczania gry w goalballa obejmuje następujące etapy (Krzak

i Prażmo 2005):

1. przygotowanie ogólnorozwojowe zawodnika

•    początkowy etap szkolenia - sposoby prowadzenia partnera oraz zapoznanie ćwiczącego z miejscem zajęć treningowych. Należy zwrócić uwagę na elementy potencjalnie niebezpieczne (np. drzwi), źródła światła (w przypadku osób rozpoznających cienie). W tym etapie zawodnik zapoznaje się z boiskiem do gry, tj. z wielkością i lokalizacją bramki, z wielkością boiska oraz umieszczeniem linii wyznaczonych taśmami,

•    kształtowanie sprawności fizycznej ogólnej - wysoki poziom sprawności ogólnej jest fundamentem umożliwiającym kształtowanie sprawności fizycznej specjalnej (technicznej). W ramach kształtowania sprawności ogólnej należy zwracać uwagę na najprostsze formy ruchu: bieg, skok,

317