skanuj0008(2)

wiciele pokojowych orientacji zaczęli święcić sukcesy wyborcze, jak np. Partia Zielonych w RFN.

Po zakończeniu ideologicznego konfliktu w świecie aktywność pacyfistów skupia się na problemach powstrzymywania państw przed rozwijaniem broni nuklearnej, redukcji wszelkich zbrojeń, eliminacji siły w rozwiązywaniu konfliktów, solidarności i pomocy dla ludności z obszarów dotkniętych działaniami zbrojnymi. Skuteczność organizacji i ruchów pokojowych jest różna, stanowią one jednak stały element społeczności międzynarodowej kształtujący opinie w zakresie pokoju i bezpieczeństwo.

Literatura uzupełniająca

Bcrcr.l Z.. Modele bezpieczeństwa międzynarodowego. ..Sprawy Międzynarodowe", 19S7. nr 3.

-    Pokój międzynarodowy i bezpieczeństwo - próba definicji. ..Sprawy Międzynarodowe”. 198S. n: ?.

Bezpieczeństwo międzynarodowe w Europie Środkowej po zimnej wojnie, red. J. Kukułka. Warszawa 1994.

Grcła M.. Koncepcje bezpieczeństwa - raport Sekretarza Generalnego OSZ. ..Sprawy Międzynarodowe". 19S6. nr 7-8.

Kond ziela J., Badania nad pokojem - teoria i jej zastosowanie. Warszawa 1974.

Międzynarodowe bezpieczeństwo ekologiczne, red. Z.I. Pietraś. M. Pietraś. Lublin 1991.

Muitan W., Bezpieczeństwo międzynarodowe ery nuklearnej. Warszawa 1991.

-    Komponenty przyszłego ładu militarnego >» Europie. (w:| Historio, polityka, stosunki międzynarodowe, Warszawa 1994.

Herody Zjednoczone. Między oczekiwaniem a spełnieniem, red T. Łoś-Nowak, Wrocław 1995.

Perczyński M.. Globalne uwarunkowania bezpieczeństwa ekonomicznego. Warszawa 1990.

Pietraś M., Dynamika procesów bezpieczeństwa międzynarodowego » progu XXI w., [w:] Polska i świat końcu XX w., red. M. Żmigrodzki. Lublin 1996.

Pokój w teorii i praktyce stosunków międzynarodowych, red. i. Kukułka, Warszawa 1991.

Popławski D.. Seutrałność i polityka neutralności. |w:) Historio, polityko, stosunki mięJzynoic-dowe. Warszawa 1994.

Próbie my badań nad konfiklami i pokojem, red. W. Kostecki. Warszawa 1990.

Prystrom J., Forum KBWE do spraw współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa. ..Sprawy Między-narodowe". 1993. nr I.

Rotfeld A.D., Europejski system bezpieczeństwa „in stal u nascendi". Warszawa 1990.

Ruchy pokojowe i ekologiczne w Europie, Zielona Góra 1987.

Stańczyk ).. Bezpieczeństwo europejskie - zmiana układu sil. ..Wojsko i Wychowanie", 1994. nr 1.

Świtalski P.. Rola KBWE w rozwiązywaniu konfliktów, „Sprawy Międzynarodowe". 1993. nr 4.

Konflikty zbrojne

jako problem międzynarodowy

1. Pojęcie konfliktu zbrojnego i wojny w prawie i stosunkach międzynarodowych

Pojęcie konfliktu zbrojnego w prawie międzynarodowym publicznym jesi szersze od pojęcia wojny. W jego zakres wchodzą bowiem wszelkie przejawy walki zbrojnej. Również takie, w której uczestniczą strony nie uznane za podmioty prawa międzynarodowego i gdy działania wojenne nie zostały wypowiedziane. Wojna natomiast jest identyfikowana na gruncie powyższej nauki z momentem zerwania przez państwa stosunków pokojowych i przejścia do stosunków wojennych.

Stan wojny nie musi jednak oznaczać rozpoczęcia walki zbrojnej, czyli działań wojennych. Przykładowo biorąc, w czasie obu wojen światowych niektóre państwa Ameryki Łacińskiej wypowiadały wojnę Niemcom, nic podejmując żadnych działań wojennych. Koniec działań wojennych nie musi też oznaczać końca stanu wojny. Świadczy o tym m.in. fakt. że działania wojenne 7. Niemcami podczas drugiej wojny światowej zakończyły się w maju 1945 r., natomiast stan wojny w przypadku ZSRR, PRL i CSRS ustal po wydaniu stosownych oświadczeń przez Prezydium Rady Najwyższej ZSRR 25 stycznia 1955 r.. władz polskich 31 stycznia 1955 r.; czechosłowackich 3 lutego 1955 r. Czasami zostaje użyta siła. a mimo to może nic mieć miejsca stan wojny. Tak dzieje się w przypadku zastosowania represaliów. Nie jest też decydujące zerwanie stosunków dyplomatycznych. Utrzymywały je np. toczące z sobą walkę Irak i Iran. Podobnie jak nic świadczy jeszcze o wojnie zerwanie pokojowych stosunków i zawieszenie funkcjonowania prawa międzynarodowego między państwami. Wiele reguł ogólnego prawa międzynarodowego znajduje przecież zastosowanie także w stosunkach między państwami w stanic wojny (np. przy zawieraniu umów dotyczących wymiany jeńców, respektowania tzw. stref bezpieczeństwa, miast otwartych). Niektórzy prawnicy wyrażają nawet pogląd, że to same państwa bezpośrednio zainteresowane powinny decydować, czy istniejący stan uważać za wojnę, czy za konflikt zbrojny. Słabą stroną takiej interpretacji jest jednak to, że nie bierze ona pod uwagę sytuacji, w której jedna