skanuj0063 (Kopiowanie)

Rozwiązanie. Póllogarytmiczny wykres obserwowanych zmian stężenia przedstawiono na ryc. 8.11. Aby obliczyć stalą szybkości eliminacji wykorzystuje się równanie 8.12:

Znając stalą szybkości eliminacji, obliczamy biologiczny okres póltrwania korzystając z równania 8.6:

to,5 = °q⁶J³ ■= 1,39 h m 1,4 h

Ryc. 8.11. Pólloga rytmiczny wykres zmian stężenia substancji leczniczej w osoczu w czasie podawania jej we wlewie z prędkością k, = 50 mg/h i po jego przerwaniu (objaśnienia w tekście) 124 Zarys biofarmacji

Dla obliczenia klirensu i objętości dystrybucji wykorzystuje się równanie 8.12. Ponie-wuż graniczna wartość, do jakiej dąży stężenie badanej substancji leczniczej w osoczu, jest jak łatwo zauważyć równa 10 mg 1, wobec tego korzystając z równania 8.38 otrzymujemy:

ri —    — 50 mg/h

* C» 10 mgfl

5 l/h

/.nająć klirens leku i stalą szybkości eliminacji można obliczyć objętość dystrybucji. Jeżeli bowiem:

O, - K • Vi

101

0.    5_

K    0,5 h ‘

8.5. Farmakokinetyka wielokrotnego podania dożylnego

Jednorazowe podanie leku jest stosowane stosunkowo rzadko. Do leków podawanych jednorazowo należą leki o działaniu nasennym, przeciwbólowym i inne. W większości przypadków natomiast podawanie leku powtarza się w określonych odstępach (przedziałach czasu t) krótszych niż czas potrzebny na całkowitą jego eliminację. To wielokrotnie powtarzane podawanie leku ma na celu podtrzymanie działania dawki inicjującej i utrzymanie względnie stałego stężenia substancji leczniczej w osoczu, a co za tym idzie, równie stałego jej stężenia w miejscu działania. Częstość takiego podawania leku zależy od rodzaju schorzenia. W niektórych przypadkach (w leczeniu cukrzycy, padaczki, schorzeń układu sercowo-naczyniowego) przerwanie raz rozpoczętego leczenia jest niewskazane. W innych sytuacjach natomiast (stosowanie sulfonamidów lub antybiotyków w leczeniu Klanów zapalnych lub zakażeń) podawanie leku przerywa się w chwili /ukończenia leczenia i zaniku objawów choroby.

8.1.1. Kumulacja leku i stopień kumulacji

Wielokrotne podawanie określonej dawki leku w określonych przedziałach czasu prowadzi do iej kumulacji. Zjawisko to polega na tym, że maksymalna ilość substancji leczniczej w organizmie (a jednocześnie maksymalne jej stężenie w osoczu), obserwowana po podaniu kilku dawek, w odpowiednio dobranych przedziałach czasu jest większa niż ta sama Ilość (stężenie w osoczu) po podaniu pojedynczej dawki.

Prześledźmy to zjawisko na przykładzie dowolnego leku podawanego dożylnie w dawkach D = 100 mg i w przedziałach czasu t = r₀,s (tab. 8.2). Po podaniu pierwszej dawki, maksymalna ilość substancji leczniczej w organizmie jest równa 100 mg, a minimalna (znajdowana po czasie t równym biologicznemu okresowi półtrwania) — 50 mg. Potknie drugiej dawki /)    100 mg po takim samym czasie r = to,5 powoduje, że obecne w orga-

Dożylne pi 125