skanuj0075 2

zaczynają się od spółgłoski szczelinowej, może właśnie dlatego bardzo wcześ- • nie w rezultacie reedukacji pojawiają się grupy fu- i yu-. Tylko dwie grupy zostały stwierdzone w nagłosie, śródglosie i w wygłosie (*A•

Przykłady strukturalizacji grup podaję również w innej,pracy [94]. Ten rodzaj zjawisk obserwował także Baudouiu de Courtetlay [9].

Zmiany po trzynastu miesiącach (badanie II)

Ograniczę się do krótkiego wyliczenia innowacji obserwowanych w okresie drugiego badania.

1. Uwagi o inwentarzu fonemów. W tym zakresie zmiany są stos ur.- . kowo niewielkie, zwłaszcza w samogłoskach. W wyraziepys ^łbez’ wystąpiło .v, w innych przykładach w dalszym ciągu poprzednia substytucja. Większą samodzielność uzyskuje o, tylko w pozycji zależnej w wyrazie mufka 'miotła' zamiast o występuje a. Samogłoska c nie została dotąd stwierdzona. Podczas drugiego badania była ćwiczona—kilkakrotnie uzyskano względnie prawidłowe brzmienie przy niewłaściwym układzie języka (kontakt przodu języka z siekaczami górnymi).

W spółgłoskach obserwuje się wyraźny postęp rcpartycji t i k, przeważnie (a!e nie wyłącznic) w pozycjach poza grupami konsonantycznymi: khituk kluczyk’, kot ’ts.’ intuk 'indyk', knlofta 'kierowca' itp. Najlepiej zjawisk o to ilustruje porównanie wymowy tych samych wyrazów z badania J i II, np.:

I •

kitu

yiiopak

kośuk

Sukniaffśokula Stopu uufSuk kośt

tuu 'kij'

fopat 'chłopak' taśut 'koszyk*

Sutula!/Sotnia 'sickiera* Skanii ’stoi’ u ufSat 'język' roś 'gwóźdź'

Można przyjąć, że spółgłoska / została już w tym czasie całkowicie przyswojona, czego dowodzą następujące wyrazy: ylup 'chleb’, ypuupa, uyo, yuop, yuuunka 'choinka' itd. W jednym przykładzie zanotowałem brak y w nagłosie: utkauo Sa 'huśtają się’.

Obserwuje się redukcję palatalności przy Sⁿ. Z innych osobliwości należy wymienić zamianę r na u w wyrazie uafkafuta 'rękawica*. Wyraz ten nic by! notowany podczas pierwszego badania, nie wiadomo więc, czy jest to innowacja.

2. Struktura wyrazu. I tu zmiany nie są liczne. Przede wszystkim zanika asymilacja, por. odpowiednie formy z obu badań: flaua i klofa 'krowa*, pśup i kśup 'grzyb',puuupaśa i kuuupaŚa 'kiełbasa' itd. Poza przykładem wampa 'małpa' nie wystąpi! jakiś nowy typ asymilacji. Pojawiła się pewna liczba nowych grup spółgłoskowych dotychczas upraszczanych lub przekształcanych, np. kl- (klul 'król', klan 'kran’); śl- (ślupa 'śruba'); k.i- (kśup 'grzyb'). Szereg grup podlega w dalszym ciągu uproszczeniom lub strukturalnym przekształceniom; metateza występuje już stosunkowo rzadko, np. spoua 'pszczoła'. Unikaniem metatezy należy też prawdopodobnie tłumaczyć zaobserwowaną innowację prowadzącą w efekcie do większych deformacji (redukcja grupy spółgłoskowej) w wyrazie kalka 'kwiatka' w stosunku do wariantu obserwowanego w pierwszym badaniu jkatku 'kwiatki'.

Sumując uwagi o zmianach obserwowanych w drugim badaniu, wypada stwierdzić, żc ewolucja systemu wymawianiowego obejmuje stosunkowo mało zjawisk zarówno w paradygmatyce, jak i w syntagmatyce. System stwierdzony w pierwszym badaniu wykazuje w dalszym ciągu znaczną stabilność.

Badanie trzecie LVagi o inwentarzu fonemów

Można przyjąć, że w tym czasie repartycja l i k jest w pełni przyswojona. Nieadekwatny sposób oddawania obu fonemów ma miejsce już tylko wyjątkowo w wyrazach o skomplikowanej strukturze. Zanotowano jeden przykład zamiany dawniejszej x na/w wyrażeniu pnzyimkowym na uplaśkaf 'na obrazkach’. Jest to relikt fonetyczny. Jest rzeczą charakterystyczną, że relikt ten utrzymał się w morfemic formotwórczym. W badaniu trzecim również nic stwierdza się większych zmian. Sygnalizowany w badaniu drugim proces usamodzielniania się fonemu o postępuje naaal, wyraz 'miotła^- brzmi jak molua wobec dotychczasowego majka; nie notowano przykładów nicadck watnego reprodukowania o, co więcej fonem ten asymilujc u, por. kolopus 'długopis'. Fonem c pojawił się w wyrazie śelasko 'żelazko' (zawsze wyraz ten brzmi tak samo); fonemy — w wyrazie tythma 'cytryna' (sprawdzano kilkakrotnie), pys 'przez', ponadto tykanka 'cyganka' (ale tukan 'cygan'), ty tank a • cyranka*. Logatomowy kompleks tymara badany oddaje w postaci lumiila. Brak i musi wywoływać zmiany w zakresie wymowy spółgłosek miękkich, stąd tendencje do depalatalizącji.

101