skanuj0077 2

B77

8. Joasia Podborska - kobieta wyemancypowana

Czynnik wpływający na życie Joanny Podborskiej	Rodzaj czynnika	Jaki wywołał skutek?

Cele poznawcze:

•    doskonalenie umiejętności myślenia przyczynowo-skutkowego,

•    kształtowanie umiejętności charakteryzowania bohatera literackiego z różnych punktów widzenia,

•    zwrócenie uwagi na znaczenie pamiętnika Joasi dla kompozycji powieści Żeromskiego i pogłębienia psychologicznych sylwetek głównych bohaterów.

Cele emocjonalne:

•    uwrażliwienie uczniów na czynniki wpływające na ludzkie losy.

Metody / techniki:

•    praca z tekstem literackim,

•    „okulary”.

Formy organizacyjne:

•    zbiorowa,

•    grupowa,

•    indywidualna.

Przebieg lekcji:

Część wstępna

1. Uczniowie wskazują najważniejsze wydarzenia w życiu bohaterki powieści Stefana Żeromskiego Ludzie bezdomni. Następnie zastanawiają się nad czynnikami, które wpłynęły na życie Joasi. Swoje przemyślenia zapisują w formie tabeli.

Uwaga: Jeśli jest taka potrzeba, poszukiwanie czynników, które wpłynęły na życie bohaterki, można poprzedzić wprowadzeniem kluczowych pojęć.

•    Czynnik - jedna z przyczyn działających, wywołujących skutek; czynniki oddziałują, składają się, wpływają na coś.

•    Czynniki indywidualne - związane z cechami osobowymi człowieka.

•    Czynniki społeczne - związane z systemem społecznym, w jakim żyje człowiek.

•    Czynniki ekonomiczne - związane ze sferą materialną. Ćwiczenie kończy się wspólnie sformułowanymi wnioskami dotyczącym biografii Joasi Podborskiej.

Uczniowie powinni zwrócić uwagę na to, że wymienione czynniki spowodowały bezdomność bohaterki, ale jednocześnie pozwoliły jej stać się człowiekiem.

2. Uczniowie czytają fragment pamiętnika (patrz Potęga słowa, klasa II część 2, s.196-197) i wyjaśniają, jakie korzyści odnosi Joasia z faktu, że , już jest człowiekiem”.

Część główna

1.    Nauczyciel tworzy sytuację problemową: Joannę Pod-barską - jej doznania, przemyślenia, postawy, system wartości - poznajemy z dwóch perspektyw: zewnętrznej i wewnętrzny. Z perspektywy zewnętrznej przedstawia bohaterkę narrator trzecioosobowy o ograniczonych w powieści młodopolskiej kompetencjach poznawczych. Z perspektywy wewnętrznej bohaterka mówi sama o sobie w pamiętniku. Jaka jest zatem Joasia? Czy do scharakteryzowania tej postaci wystarczą tylko dwie perspektywy?

Następnie nauczyciel prosi uczniów o spojrzenie na osobę bohaterki z różnych punktów widzenia, zaproponowanych w metodzie aktywizującej zwanej „okulary”. Karta pracy 1

Uczniowie muszą podjąć decyzję, z jakiego punktu widzenia chcą charakteryzować bohaterkę, czyli przez jakie okulary będą na nią patrzeć: strukturalne, humanistyczne, tradycyjne czy nowoczesne.

2.    Uczniowie - podzieleni na cztery jednorodne grupy zgodnie z rodząjem wybranych „okularów” - gromadzą materiał do charakterystyki Joanny Podborskiej. Karta pracy 1

Ćwiczenie kończy się wystąpieniem przedstawiciela każ-dej grupy, który przedstawi bohaterkę Żeromskiego z perspektywy wyznaczonej przez wybrane „okulary”: strukturalne, humanistyczne, tradycyjne lub nowoczesne.

Część końcowa

1.    Uczniowie czytają fragmenty pamiętnika Joasi - zamieszczone w podręczniku lub inne, wybrane przez siebie - i na ich podstawie analizują: formy gramatyczne charakterystyczne dla stylu pamiętnikarskiego, składnię wypowiedzi bohaterki, słownictwo nacechowane emocjonalnie.

2.    Uczniowie analizują kompozycję Ludzi bezdomnych z uwzględnieniem miejsc, w których pojawiają się zapiski z pamiętnika bohaterki.

Praca domowa

Zadanie obowiązkowe

• na poziomie podstawowym - zredagować notatkę na temat funkcji pamiętnika Joasi w powieści Ludzie bezdomni.