skan173

nienia fizycznego. Alkoholizm jest poważnym problemem społecznym. Straty materialne (przestępstwa wszelkiego rodzaju, wypadki komunikacyjne, koszty leczenia chorób bezpośrednio lub pośrednio związanych z alkoholizmem) są bardzo wysokie. Strat socjalnych: degradacji materialnej i moralnej alkoholików i ich rodzin, losu porzuconych dzieci i zwyczajnej nędzy nie można przeliczać na pieniądze.

6.5.

Uzależnienie od środków działających na ośrodkowy układ nerwowy

W trudnych sytuacjach konfliktowych wiele osób nie wytrzymuje napięcia emocjonalnego i ucieka w chorobę (nerwicę, psychonerwicę) lub popada w uzależnienie. Do używania środków uzależniających prowadzą też lęk czy depresja. Duże znaczenie (zwłaszcza u młodzieży) mają również wpływy środowiskowe, a także łatwa dostępność tych środków.

Jest wiele substancji oddziałujących na ośrodkowy układ nerwowy i prowadzących do uzależnienia. Mogą to być np. leki używane niezgodnie z przeznaczeniem lub stosowane bez zalecenia lekarza. Coraz częściej, oprócz alkoholu, są to wszakże prowadzące do uzależnienia środki odurzające (zwane potocznie narkotykami). Poza opioidami (heroina, morfina) oraz amfetaminą i jej pochodnymi, należą tu: kokaina, środki psychomimetyczne wywołujące iluzje i halucynacje (np. dietyloamid kwasu lizergowego [LSD], meskalina, MDMA [metylenodioksymetyloamfetamina, tzw. extasy\). Zdarza się również uzależnienie od kanabinolu: palenie konopi indyjskich (haszysz) lub meksykańskich (marihuana). Wśród młodzieży (nawet dzieci) zdarza się uzależnienie od lotnych chlorowcopochodnych węglowodorów (wąchanie kleju i trichloroetylenu - „tri”).

Nauka o uzależnieniach odróżnia zależność psychiczną (nie dający się opanować pęd do przyjmowania środka uzależniającego) oraz fizyczną (przymus przyjmowania; w warunkach braku środka uzależniającego występują objawy abstynencji). Rozwój zależności fizycznej wiąże się z powstawaniem tolerancji, tj. przystosowania ustroju do działania środka uzależniającego, co wyraża się zmniejszeniem wrażliwości na to działanie. Konsekwencją jest konieczność zwiększania dawki dla uzyskania pożądanego efektu.

Ogólnie mówiąc, uzależnienie (zwłaszcza fizyczne) jest uwarunkowane odczuciami subiektywnie przyjemnymi, sprowadzającymi się do dobrego samopoczucia oraz do złudnych kompleksowych doznań zmysłowych, określanych ogólnie mianem błogostanu (euforii). Jeżeli stan taki odpowiednio się nasili (występowanie omamów - halucynacji), osoba uzależniona może utracić kontakt z otaczającą rzeczywistością.