str0014

TABELA 1

Porównanie głównych nauk behawioralnych

Nauka	Badany szczebel	Metodyka i badane obiekty	Główne zagadnienia	Sposób tłumaczenia zjawisk	Stosunek do przeżyć badanych obiektów
Psychologia		—    empiryczna: obserwacje, eksperymenty, ankiety, analiza w aspekcie rozwojowym i interpersonalnym: —    człowiek	zjawiska i procesy psychiczne, zachowanie się osobnika w' środowisku, osobowość, stosunek do wartości	celowy i przyczynowy	uwzględnia
Psychologia zwierząt (zoo-psychologia)	osobnik jako podmiot w środowisku	—    eksperymentalno-obserwacyj-na, głównie laboratoryjna, ale i w' terenie; —    różne zwierzęta	zjawiska i procesy psychiczne, zachowanie się osobnika w środowisku (zwłaszcza instynktowe), uczenie się	celowy, ze szczególnym uwzględnieniem popędów	uznaje i uwzględnia w wyjaśnianiu badanych zjawisk
Etologia		—    eksperymentalno-obserwacyj-na, głównie w warunkach naturalnych, lecz również laboratoryjnych; —    zwierzęta, przeważnie dzikie	zachowanie się, zarówno dziedziczne, jak i nabyte, w aspekcie przystosowawczym i rozwojowym, orientacja przestrzenna, rytmika zjawisk biologicznych	przyczynowy, z uwzględnieniem aspektu przystosowawczego	uznaje, ale nie uwzględnia w wyjaśnianiu badanych zjawisk
Behawioryzm	osobnik	—    eksperymentalna, wyłącznie laboratoryjna; —    wybrane gatunki zwierząt: szczury, myszy, koty, małpy, psy	prawidłowości warunkowania i uczenia się	wyłącznie przyczynowy	nic uwzględnia