strona (70)

4)    związane ze spożywaniem posiłków,

5)    związane z ubieraniem się i rozbieraniem.

Obecnie odchodzi się od koncepcji jednolitych standardowych testów. Przy ich konstruowaniu uwzględniać należy rodzaj schorzenia, etap usprawniania oraz to, co ma być oceniane. Celem ich jest wykazanie tych brakujących funkcji, które powinny być objęte planowym treningiem. Jednocześnie wyniki testu są czynnikiem obiektywnej oceny, a wykonywanie badań kontrolnych informuje terapeutę i pacjenta o ewentualnej poprawie jego sprawności. Niektóre szkoły terapeutyczne przypisują zasadnicze znaczenie ćwiczeniom w czynnościach dnia codziennego. Budowane są w tym celu specjalne pomieszczenia, które stwarzają odpowiednie możliwości treningowe wybranych, potrzebnych czynności. Istotną sprawą w tej formie terapii jest adaptacja urządzeń, z których chory korzysta w celu wykonania zadania ruchowego. Na przykład pogrubienie uchwytu łyżki, wydłużenie trzonka grzebienia czy wyposażenie w specjalny uchwyt do zakładania pończoch połączone z odpowiednim treningiem mogą rozwiązać problem samodzielności w wielu czynnościach. Konstruowanie takiego oprzyrządowania wymaga indywidualnej oceny sytuacji chorego, obserwacji jego zachowania i reakcji w różnych sytuacjach oraz inwencji instruktora, który potrali wskazać celowość rozwiązania konstrukcyjnego, ułatwiającego choremu samoobsługę. Samo wyposażenie pacjenta w odpowiedni sprzęt nie rozwiązuje problemu. Nauka posługiwania się nim w sposób skuteczny wymaga długotrwałych ćwiczeń, stopniowania procesu nauczania.

Pionizacja i nauka chodzenia. Nauka

chodzenia jest tym działem kinezyterapii, w którym w schorzeniach kończyn dolnych łączą się wszystkie składowe procesu leczenia. Mówiąc inaczej, funkcja lokomocji jest wykładnikiem całego postępowania rehabilitacyjnego. Jako forma zajęć powinna być, ze względu na charakter, prowadzona indywidualnie. Zbiorowo można ją prowadzić w przypadkach znacznego zaawansowania, kiedy koordynacja i ból nie utrudniają chodzenia. Naukę chodzenia zgodnie z metodyką rozpoczynamy od pionizacji:

1)    w łóżku:

a)    unoszenie głowy,

b)    siad z ukośnym ustawieniem tułowia,

c)    siad płaski na łóżku,

d)    siad płaski z nogami zwieszonymi,

2)    na stole pionizacyjnym lub przy-lóżkowej (ryc. 38, 39).

Te etapy w nauce chodzenia powinny być stosowane wtedy, gdy długie unieruchomienie pacjenta w pozycji leżącej przed zabiegiem lub z innych przyczyn powoduje zmiany w układzie krążenia. Wyżej wymieniona pionizacja jest przy-

Ryc. 38. Pionizacja na stole pionizacyjnym /, potrójną stabilizacją pasami do podłoża na wysokości stawów kolanowych, biodrowych i na klatce piersiowej. Stosowana przy porażeniu kończyn dolnych i dolnych części tułowia.

70