strona (88)

niu, o złożonych technikach i różnorodnych koncepcjach teoretycznych.

Założenia teoretyczne tych metod są wyrazem wielokierunkowych poszukiwań zależności między rozwojem struktury nerwowo-mięśniowej i ruchu, ponieważ mają one przeciwdziałać zmianom powstałym w wyniku schorzeń umiejscowionych w ośrodkowym układzie nerwowym. Jest rzeczą charakterystyczną, że zdecydowana większość tych metod związana jest terapeutycznie z dziecięcymi porażeniami mózgowymi. Obecnie stosowane metody nawiązują do wzorca ruchowego dziecka i dążą do możliwie prawidłowej jego odbudowy. Określa się je mianem neurofizjologicznych. Poza wymienionymi na wstępie, najbardziej rozpowszechnione są metody Vojty, Pęto, Levitt, Brunstrom, Rood i Phelpsa (ryc. 47).

wczesnych okresach, co jest zresztą zgodne z założeniami. Wtedy bowiem czynne są jeszcze stare, filogenetyczne wzorce ruchowe.

Metoda Pęto. Dotyczy dzieci z porażeniami mózgowymi, a jej istotą jest jedność usprawniania ruchowego z psychicznym. Przeciętny okres pobytu w ośrodku rehabilitacyjnym wynosi około dwóch lat. Zajęcia lekcyjne przeplatane są ćwiczeniami gimnastycznymi i nauką samoobsługi. Pacjenci przebywają stale na jednej wspólnej sali, mając do dyspozycji bardzo prosty sprzęt (stoły, krzesła), który służy im do wykonywania wszystkich podstawowych czynności, takich jak ćwiczenia, nauka, spanie, jedzenie. Na przykład do nauki lokomocji służą krzesła wykorzystywane podobnie jak balkoniki. Ćwiczenia wykonywane są w wolnych tempach,

Ryc. 47. Jeden z wielu wzorców ruchowych metody Kabata.

Metoda Vojty. Nakazuje rozpoczęcie działania terapeutycznego bardzo wcześnie po urodzeniu z wykorzystaniem automatyzmu pełzania. Na tej podstawie przygotowuje się bazę do wykonywania ruchów lokomocyjnych w pozycjach czworonożnych. Duża grupa ćwiczeń w metodzie Vojty składa się z różnych sposobów wywoływania ruchów pełzania i obracania się wokół osi długiej ciała. Praktyka uczy, że ten rodzaj usprawniania jest efektywny we a ruchy sterowane są za pomocą mowy, tzn. każda czynność jest opisywana słownie albo przed, albo w trakcie wykonywania, dzięki czemu każdy ruch jest świadomy i w pewnym sensie kontrolowany. Bardzo duża rola przypada terapeucie, który oprócz kinezyterapii prowadzi terapię zajęciową, spełnia rolę nauczyciela, logopedy itp.

Metoda Levitt. Opiera się na zasadzie „minimum pomocy dziecku, maksimum samodzielności". Autorka

88