str (20)

należy pamiętać o jednostkach

100%-M (= 0,0184 mol/cm³ ( _m = 18,4 mol/dm³

C =

1 mol

0,0544 dm³ C_m = 18,4 mol/dm³

Odpowiedź: 98-procentowy kwas siarkowy(YI) jest kwasem 18,4-molowym.

Rozpuszczalność substancji

Rozpuszczalność substancji to taka masa tej substancji, jaka daje się jeszcze rozpuścić w 100 g rozpuszczalnika w danej temperaturze. Jest to zatem masa substancji przypadająca na 100 g rozpuszczalnika w roztworze nasyconym w danej temperaturze. Najczęściej używanym rozpuszczalnikiem jest woda, stąd na ogół rozpuszczalność odnosimy do 100 g wody.

Znajomość rozpuszczalności danej substancji pozwala nam obliczyć stężenie jej nasyconego roztworu, a także wyliczyć masę substancji, jaka wykrystalizuje z nasyconego roztworu podczas jego oziębiania (rozpuszczalność większości ciał stałych maleje wraz ze spadkiem temperatury).

Przykład

Oblicz stężenie procentowe nasyconego roztworu CuS0₄ w temperaturze 298 K. Rozpuszczalność CuS0₄ w wodzie w tej temperaturze odczytaj z wykresu (patrz: tablice, s. 110).

Rozwiązanie

Dane:    Szukane:

Rozpuszczalność CuS0₄ = 25 g/100 g wody    C% = ?

1    krok. Obliczenie masy roztworu przypadającej na daną masę soli.

25 g soli przypada na 100 g wody

11

25 g soli przypada na (100+25) g roztworu m_s = 25 g m, = 125 g

2    krok. Obliczenie stężenia procentowego.

c% =    • 100%

25 g

c% = 12Ą • 100%

C* = 20%

Odpowiedź: Stężenie nasyconego roztworu CuS0₄ w temperaturze K jest lówne 20%.

Przykład

Oblicz masę KI, jaka wykrystalizuje z 200 g nasyconego roztworu o tempernimze .*13 K po ochłodzeniu go do 283 K. Rozpuszczalność KI w temperaturze 313 K jest iow na 160 g/100 g wody, natomiast w temperaturze 283 K- 135 g/100 g wody.

Rozwiązanie

Dane:    Szukane:

m,. = 200 g    m_kryst = ?

rozpuszczalność 1 = 160 g/100 g wody rozpuszczalność 2 = 135 g/100 g wody

1    krok. Obliczenie masy soli i masy wody w roztworze 1 (w temp. 313 K)

Układamy proporcję:

160 g soli zawiera się w (160+100) g roztworu x g soli zawiera się w 200 g roztworu

160 g _ 260 g x “ 200 g

v = 123,1 g = 123,1 g

'"w, = m_Xx-m_%x = 200 g- 123,1 g = 76,9 g

2    krok. Obliczenie masy soli w roztworze 2 (w temp. 283 K)

Ponieważ wykrystalizowanie części soli nic zmienia masy wody zawartej w roztworze (m_W| = m_wJ, dlatego układamy proporcję, opierając się właśnie na masie wody:

135 g soli przypada na 100 g wody V g soli przypada na 76,9 g wody

135g _ lOOg y ~ 76,9 g

v = 103,8 g w_s, = 103,8 g

* krok. Obliczenie masy soli, jaka wykrystalizuje z roztworu.

"'loyst. = m_%i - m_h = 19,3 g

Odpowiedź: Z roztworu wskutek ochłodzenia wykrystalizuje 19,3 g KI.

Hydraty

leśli do przygotowania roztworów używamy soli uwodnionej, należy pamiętać, że odwa żając sól uwodniona, li/eba jej odważyć odpowiednio więcej, gdyż część masy kryształu stanowi woda

41