str (20)

należy pamiętać o jednostkach	£, 1 mol
ę _ C% • dT	^m_ 0,0544 dm^3
^m 100%-Af ( m = 0,0184 mol/cm^3Cm = 18,4 mol/dm^3	Cm = 18,4 mol/dm^3

Odpowiedź: 98-procentowy kwas siarkowy(YI) jest kwasem 18,4-molowym.

Rozpuszczalność substancji

Rozpuszczalność substancji to taka masa tej substancji, jaka daje się jeszcze rozpuścić w 100 g rozpuszczalnika w danej temperaturze. Jest to zatem masa substancji przypadająca na 100 g rozpuszczalnika w roztworze nasyconym w danej temperaturze. Najczęściej używanym rozpuszczalnikiem jest woda, stąd na ogól rozpuszczalność odnosimy do 100 g wody.

Znajomość rozpuszczalności danej substancji pozwala nam obliczyć stężenie jej nasyconego roztworu, a także wyliczyć masę substancji, jaka wykrystalizuje z nasyconego roz-tworu podczas jego oziębiania (rozpuszczalność większości ciał stałych maleje wraz ze spadkiem temperatury).

Przykład

Oblicz stężenie procentowe nasyconego roztworu CuS0₄ w temperaturze 298 K. Rozpuszczalność CuS0₄ w wodzie w tej temperaturze odczytaj z wykresu (patrz: tablice, s. 110).

Rozwiązanie

Dane:    Szukane:

Rozpuszczalność CuS0₄ = 25 g/100 g wody    C% = ?

1    krok. Obliczenie masy roztworu przypadającej na daną masę soli.

25 g soli przypada na 100 g wody

11

25 g soli przypada na (100+25) g roztworu m_s = 25 g m_r = 125 g

2    krok. Obliczenie stężenia procentowego.

c% =    ■ 100 %

25 g

^c% = J25g ■ 100%

C* = 20%

Odpowiedź: Stężenie nasyconego roztworu C'uSC)₄ w temperaturze MW k |t a lówne 20%.

Przykład

Oblicz masę KI, jaka wykrystalizuje z 200 g nasyconego roztworu o temperaturze 313 K po ochłodzeniu go do 283 K. Rozpuszczalność KI w temperaturze 313 K jest 11 >w na 160 g/100 g wody, natomiast w temperaturze 283 K - 135 g/100 g wody.

Rozwiązanie

Dane:    Szukane:

w,. = 200 g    m_kryst = ?

rozpuszczalność 1 = 160 g/100 g wody rozpuszczalność 2 = 135 g/100 g wody

1    krok. Obliczenie masy soli i masy wody w roztworze 1 (w temp. 313 K)

Układamy proporcję:

160 g soli zawiera się w (160+100) g roztworu .r g soli zawiera się w 200 g roztworu

160 g _ 260 g

“ 20Óg

v = 123,1 g '«s, = 123,1 g

'«_w, = m_ti -m_s, = 200 g - 123,1 g = 76,9 g

2    krok. Obliczenie masy soli w roztworze 2 (w temp. 283 K)

Ponieważ wykrystalizowanie części soli nie zmienia masy wody zawartej w roztworze (w_W| = m_wJ, dlatego układamy proporcję, opierając się właśnie na masie wody:

135 g soli przypada na 100 g wody v g soli przypada na 76,9 g wody

135 g _ lOOg y ~ 76,9 g

v= 103,8 g = 103,8 g

ł krok. Obliczenie masy soli, jaka wykrystalizuje z roztworu.

"Wsi. = m_H-m_H = 19,3 g

Odpowiedź: Z roztworu wskutek ochłodzenia wykrystalizuje 19,3 g KI.

Hydraty

leśli do przygotowania roztworów używamy soli uwodnionej, należy pamiętać, że odwu zając sól uwodniona, li zęba |r| odważyć odpowiednio więcej, gdyż część masy kryształu stanowi woda

•II