156 Architektura sakralna
1. Laon. Czterokondygnacyjna elewacja nawy głównej w stylu przejściowym: arkady - empory - tryforia - okna.
2. Paryż. Czterokondygnacyjna, wczes-nogotycka elewacja nawy głównej z emporą i dwoma poziomami okien. W okresie gotyku dojrzałego dzięki przebudowie obu poziomów okien na jeden zredukowano liczbę kondygnacji do trzech (arkady - empory - okna).
tryforium
empora
służki -
środek przęsła .
sklepienie 6-dzielne żebro poprzeczne żebro tarczowe gurt
żebro krzyżowe
r
naroża przęsła
sklepienie
6-dzielne
rozety
empora
okrągły filar
l,aon, katedra, 1155-1235, przęsło zachodnie. Ściana czterokondygnacyjna, kolumny, sklepienie 6-dzielne. Na filarze międzyprzęsłowym 5 służek (dwa żebra tarczowe, dwa krzyżowe i łuk jarzmowy). W środku przęsła 3 służki (dwa żebra tarczowe i jedno jarzmowe).
Paryż, Notre-Dame, 1163-1240. Po prawej stan wczesnogotycki, cztery kondygnacje, częściowo odtworzony w XIX w. (Viollet-le-Duc). Okrągłe filary, empory, rozety i sklepienia 6-dzielne jeszcze w tradycji romańskiej. Po lewej przęsło przebudowane w okresie gotyku dojrzałego, 1220-1230.
3. Reims. Trójkondygnacyjna elewacja wewnętrzna rozwiniętego francuskiego systemu katedralnego: arkady - tryforia - okna. Empory zanikają.
4. Beauvais. Smukłość wnętrza uzyskana przez optyczne połączenie w jedną całość wysokich arkad, ażurowych try-foriów i górnych okien.
wysokie arkady:
górne okna i tryforia stanowią jedną całość
pokazane tu dwa przęsła zamknięcia chóru mają takie samo interkolumnium jak pół prostokątnego przęsła chórowego; część budowli za skrzyżowaniem nie została ukończona
Reims, katedra, zaczęta 1211. Ściana trójkondygnacyjna (bez empory). Pierwsze okna z maswer-kami! Sklepienie 4-dzielne daje równorzędność podpór (brak podpory w środku przęsła). Służki na filarach odpowiadają służkom na ścianach i żebrom. Przewaga pionów. Gotyk dojrzały.
Beauvais, po 1284. Zamknięcie chóru. Skrajna wertykalizacja, wysokość chóru 48 m, naw bocznych 21 m. Po runięciu sklepień konstrukcję wzmocniono przez zdwojenie podpór międzyna-wowych i podział przęseł 4-dzielnych na 6-dzielne.