163
Rozdział 21 Urazy termiczne
Konieczne jest niezwłoczne rozpoczęcie ochładzania:
• Najbardziej skuteczne jest zanurzenie w chłodnej wodzie oraz chłodzenie przez parowanie.
• Zanurzenie w chłodnej wodzie jest metodą z wyboru; jest ono dwa razy bardziej skuteczne od chłodzenia przez parowanie, chociaż trudne do przeprowadzenia w przypadku pacjenta w stanie otępienia.
• Chłodzenie w wodzie jest metodą bardziej komfortową dla pacjenta.
• Nie wolno stosować kąpieli w alkoholu ani środków przeciwgorączkowych.
Wyczerpanie upałem jest zazwyczaj związane z nieznacznym wzrostem temperatury wewnętrznej organizmu do poziomu =£ 41 °C. Nie towarzyszy mu zazwyczaj uszkodzenie lub zaburzenie czynności narządów, ale może wystąpić opóźniona martwica mięśni. Objawy wyczerpania upałem są bardzo zróżnicowane, często nie do zidentyfikowania, ale ulegają poprawie po spożyciu wody, dostarczeniu soli oraz odpoczynku.
Wyczerpanie upałem zazwyczaj powoduje nadmierną utratę soli i wody. Do najczęściej występujących objawów należą: nadmierne pragnienie, nudności, skąpomocz i kurcze mięśni. Dlatego należy zapewnić pacjentom dostęp do wody i soli.
• W sytuacji, gdy przeważa utrata wody (zazwyczaj przy ograniczonych zasobach wody i nadmiernym spożyciu soli), najczęściej występuje pragnienie, nudności, skąpomocz i zmęczenie mięśni.
• W sytuacji, gdy przeważa utrata soli (zazwyczaj przy ograniczonych zasobach soli i dużym spożyciu wody), objawem dominującym są kurcze łydek. Zapotrzebowanie pacjentów na sól jest bardzo zróżnicowane. Utrata soli może bezpośrednio zależeć od ilości wytworzonego potu i zawartości w nim soli.
• Zaprzestanie wysiłku.
• Przemieszczenie do chłodnego, zaciemnionego otoczenia.
• Rozebranie pacjenta z pozostawieniem bielizny osobistej.
• Położenie woreczków z lodem w okolicę pach i pachwin lub kąpiel w chłodnej wodzie do uzyskania temperatury w odbycie poniżej 38,8°C.
• Kontrolowane nawodnienie.
• Podanie do spożycia doustnego 0,5% roztworu soli lub słonych pokarmów.
• Przy braku możliwości doustnego podawania płynów, dożylne podanie roztworu soli lub mleczanu Ringera.
3