Dobowy przebieg temperatury charakteryzuje się z reguły przy pomocy wartości średniej obliczanej według następujących zasad:
• średnia dobowa rzeczywista - z 24 wartości cogodzinnych;
• średnia dobowa terminowa (na stacjach synoptycznych) - z ośmiu wartości z godzin: 00,03, 06, 09, 12, 15, 18,21 czasu UTC;
• średnia dobowa terminowa (na posterunkach meteorologicznych IMGW) - od
1996 r. jest wyliczana wg wzoru (godziny obserwacji wg czasu urzędowego):
^śr — (tmax tmin ^07/08 ^ 19/2o) • 4
Obliczając średnie wartości temperatury należy wynik zaokrąglić do jednego miejsca po przecinku wg podanych niżej przykładów:
W klimatologii warunki termiczne opisywane są przez:
• średnią wartość z doby. pentady, dekady, miesiąca, sezonu, półrocza, roku i wielolccia. Ta ostatnia traktowana jest jako tzw. norma;
• odchylenie od normy, czyli od średniej wartości z wielolecia;
• wartości skrajne (maksimum i minimum) oraz obliczoną na ich podstawie amplitudą;
• średnią datę pojawienia się danej temperatury (wyznaczanie termicznych pór roku);
• długość okresu powyżej ustalonego progu temperatury (np. okres gospodarczy, gdy t*r.dobow.>2,5°C, lub wegetacyjny, gdy tirdobw.a >5°C);
• sumy temperatur - liczone np. powyżej progu 0° lub 5°C (w agromctcorologii);
• częstość występowania danej temperatury w określonych przedziałach.
Rys. 1. Przekrój zbiorniczka termometru maksymalnego. Pręcik w zbiorniczku zmniejsza prześwit kapilary i w tym miejscu (oznaczonym strzałką) przerywa się słupek rtęci,
T77Z gdy zaczyna spadać temperatura. Wskazania tego termometru kasujemy przez potrząsanie.
>
Rys. 2. Schemat termometru minimalnego:
Koniec pręcika (A) wskazuje temperaturę minimalną.
Menisk toluenu (B) wskazuje temperaturę aktualną.
Ustawiając termometr zbiornikiem do góry kasujemy ostatni pomiar temperatury minimalnej.
Rys. 3. Dobowy przebieg temperatury powietrza zarejestrowany przy pomocy termografu bimeta-liczncgo. Trójkątami oznaczono początek i koniec doby.
Rys. 4. Zasada działania bimetalu:
A - nieruchomy koniec bimetalu. B - kształt bimetalu po zmianie temperatury.
Rys. 6. Osłona antyradiacyjna
Rys. 7. Klatka meteorologiczna Rys. 8. Termograf: 1 - płytka bimctaliczna.
2 - bęben z mechanizmem zegarowym