części mechanicznej służącej do uchwycenia i dociśnięcia w odpowiednim momencie łączonych części oraz aparatury sterującej. Zgrzewarki dzielimy na:
• doczołowe (zwarciowe i iskrowe), które mają elektrody umożliwiające uchwycenie zgrzewanych przedmiotów,
• punktowe, które służą do łączenia blach i mają elektrody kłowe,
• liniowe, które mają elektrody krążkowe i są stosowane również do łączenia blach o ograniczonej grubości. Zgrzewanie liniowe jest odmianą zgrzewania punktowego, z tym, że powstające zgorzeliny punktowe zachodzą na siebie tworząc tzw. szew liniowy.
3.6.3. Ogólne zasady eksploatacji spawarek i zgrzewarek
Urządzenie spawalnicze powinno być ustawione możliwie najbliżej miejsca spawania lub zgrzewania. Na urządzeniach spawalniczych powinny być umieszczone i utrzymane w stanie czytelnym napisy ułatwiające eksploatację. Przewody spawalnicze powrotne powinny być łączone bezpośrednio z przewodem spawanym. Praca spawarek powinna odbywać się w warunkach uniemożliwiających przepływ prądu spawania w przewodach neutralnym (zerowym) i ochronnych. Napięcie w stanie jałowym urządzeń spawalniczych nie może przekraczać wartości określonych w normach lub warunkach technicznych.
Prace urządzeń spawalniczych należy wstrzymać, jeżeli wystąpią zagrożenia bezpieczeństwa obsługi lub otoczenia w razie stwierdzenia uszkodzeń, a w szczególności:
• pojawienia się dymu, ognia i zapachu spalonej izolacji,
• nadmiernego nagrzewania lub wzrostu temperatury czynnika chłodzącego,
• nadmiernych drgań i poziomu hałasu,
• uszkodzenia układów sterowania i automatycznej regulacji prądu i napięcia,
• uszkodzenia instalacji wodnej lub pneumatycznej, lub też innych objawów świadczących o uszkodzeniu.
Oględziny spawarek i zgrzewarek należy przeprowadzać nie rzadziej niż raz na kwartał, w czasie mchu i w czasie postoju urządzeń. Szczególną uwagę należy zwracać na stan:
• przewodów spawalniczych, zabezpieczeń, regulatorów i łączników,
• połączeń mechanicznych i elektrycznych,
• ochrony przeciwpożarowej i przeciwporażeniowej,
• działania przyrządów pomiarowych, sterowania i sygnalizacji,
• temperatury obudowy, łożysk oraz poziomu drgań i hałasu.
W razie stwierdzenia w czasie oględzin nieprawidłowości należy wykonać odpowiednie zabiegi konserwacyjno-remontowe.
Przeglądy urządzeń spawalniczych należy przeprowadzać po uprzednim wyłączeniu ich spod napięcia w terminach ustalonych w dokumentacji fabrycznej, lecz nie rzadziej niż raz w roku. W szczególności przeglądy powinny obejmować:
• szczegółowe oględziny i czynności konserwacyjne według wymagań producenta,
• badania stanu technicznego i przeprowadzanie oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej,
• sprawdzenie stanu łożysk napędów i prądnic,
• wymianę zużytych części i usuniecie zauważonych uszkodzeń,
• dokonanie ruchu próbnego i stwierdzenie zadowalających wyników. Wykonane czynności konserwacyjno-remontowe oraz wynik
przeglądów należy odnotować w dokumentacji eksploatacyjnej.
Osoby eksploatujące spawarki i zgrzewarki winny ściśle przestrzegać instrukcji eksploatacji.
3.7. Ochrona przeciwporażeniowa w urządzeniach i instalacjach o napięciu do 1 kV
3.7.1. Wiadomości ogólne
Każde urządzenie elektryczne powinno być tak skonstruowane, by nie stwarzało zagrożenia porażenia prądem dla obsługującego czy użytkownika. Warunek ten uzyskuje się przez zaprojektowanie konstrukcji urządzenia tak, aby części wiodące prąd w normalnej eks-
173