uziomy - masy metalowe umieszczone w ziemi, o ile spełniają określone warunki.
W warunkach krajowych urządzenia piorunochronne są montowane zwykle przez elektryków wykonujących instalacje elektryczne. Instalacje elektryczne powinny być skoordynowane z instalacją pio-runochronną przez zastosowanie odpowiednich środków ochrony wewnętrznej budynku przed skutkami rozpływu prądu pioruna w urządzeniu piorunochronnym.
Na budynkach mieszkalnych należy przede wszystkim instalować zwody poziome niskie, a w szczególnych przypadkach, zwykle miejscowo, zwody pionowe (rys.29). Należy przy tym wykorzystać, jak wspomniano wyżej, elementy przewodzące budynku.
Jako zwód naturalny powinny być wykorzystane zbrojenia pokrycia żelbetowego dachu lub pokrycia blaszane, jeżeli pokryte są niepalną izolacją cieplną.
Rys. 29. Schemat instalacji pionmochronnej o zwodzie pionowym:
I - zwód pionowy, 2 - przewód odprowadzający, 3 - zacisk probierczy,
4 - przewód uziemiający, 5 - uziom pojedynczy
W przypadku, gdy dach jest pokryty elementami nieprzewodzą-cymi i ocieplonymi izolacją palną lub ułożonymi na podłożu palnym, należy stosować zwody poziome podwyższone. Zwody podwyższone umieszcza się na obrzeżach dachów płaskich oraz również nad kalenicą przy dachach dwuspadowych.
Wystające ponad dach nieprzewodzące elementy budynku, np. kominy, powinny być wyposażone w zwody połączone z siatką zwodów budynku, z siatką tą lub przewodem odprowadzającym powinny być połączone wystające ponad dach elementy metalowe, jak np. kominy, wywietrzniki, wyciągi itp.
Zwód poziomy sztuczny jest wykonywany jako pojedynczy, a przy większych powierzchniach dachu jako siatka w oczach 20 m. Przy nachyleniu dachu większym niż 30° jeden przewód siatki należy prowadzić wzdłuż kalenicy.
W budynkach o wysokości przekraczającej 50 m należy, oprócz zwodów poziomych, stosować również zwody na bocznych ścianach budynku.
Instalowane (sztuczne) przewody odprowadzające należy rozmieszczać równomiernie, dostosowując je do siatki zwodów. Liczba przewodów odprowadzających nie może być mniejsza niż 2.
Przewody odprowadzające powinny być ułożone na zewnętrznych ścianach budynku, na wspornikach w odległości co najmniej 2 cm od ściany, przy odległości pomiędzy wspornikami nie mniejszej niż 1,5 m lub mocowane za pomocą śrub naciągowych. Przewody odprowadzające powinny być połączone ze zwodami i przewodami uziemiającymi w sposób zapewniający odporność połączenia na korozję.
Połączenie powinno być wykonane za pomocą zacisku probierczego. Zacisk powinien być chroniony przed korozją. Nie stosuje się zacisków probierczych w przypadku wykorzystywania uziomów naturalnych, takich jak fundamenty lub uziemione konstrukcje w zakładach przemysłowych.
Zacisk probierczy powinien być łatwo rozłączalny, aby w przypadku pomiaru rezystancji uziemienia można go było szybko rozłączyć.
Jeżeli mówimy o elementach instalacji piorunochronnej - w przypadku stosowania elementów sztucznych, wykonanych ze stali ocynkowanej, to średnica drutu winna wynosić 6 mm, zaś minimalne wymiary taśmy 20 x 3 mm. Zwody i przewody uziemiające mogą być wykonane z linki 7 x 2,5 mm2 lub blachy o grubości 0,5 mm.
221