W tym celu po ułożeniu porażonego na plecach i odchyleniu mu głowy do tyłu, należy rozchylić wargi a palcem wskazującym i kciukiem lewej ręki rozewrzeć mu szczęki (rys. 54a).
Jeżeli w jamie ustnej i gardle stwierdzi się obecność ciał obcych, to należy je natychmiast usunąć. Należy również usunąć niedrożność oddechową wywołaną przez zapadający się język i opadającą żuchwę, trzeba wówczas uklęknąć za głową porażonego, zwrócić ją na wprost i odchylić maksymalnie do tyłu (rys. 54b).
Zdarza się, że takie odgięcie głowy przywraca drożność dróg oddechowych i rażony sam zaczyna oddychać.
Jeżeli odgięcie głowy byłoby zabiegiem niewystarczającym do przywrócenia drożności dróg oddechowych, to należy przycisnąć żuchwę do szczęki przez przyłożenie palców ręki lewej pod sam brzeg brody porażonego. Nacisk na brodę należy wywierać w sposób nieprzerwany, a kierunek działania siły nacisku powinien być zwrócony do góry i przodu, czyli ratownik powinien ciągnąć brodę rażonego do siebie. Zabieg ten jeszcze w większym stopniu napina mięśnie przedniej części szyi i przyczynia się do zwiększenia odchylenia głowy do tyłu. Utrzymanie nacisku na brodę umożliwia podtrzymanie drożności oddechowej podczas wykonywania sztucznego oddychania.
Jeżeli jednak zabieg ten nie przywrócił drożności dróg oddechowych, to należy obiema rękami uchwycić żuchwę z obu stron, obejmując ją czterema palcami od dołu, a kciukami z wierzchu, umieszczając je w okolicy kącików ust (rys. 54c). Następnie należy odciągnąć żuchwę nieco ku dołowi i przemieścić ją do przodu i do góry tak, aby zęby dolne znalazły się przed zębami górnymi. Zabieg ten umożliwia najczęściej przywrócenie i utrzymanie drożności dróg oddechowych.
Należy pamiętać, że wszystkie czynności kontrolne i udrażniają-ce muszą być dokonywane w jak najkrótszym czasie, aby możliwie szybko rozpocząć sztuczne oddychanie, jeżeli oddychanie nie zostało przywrócone w sposób naturalny.
Rys. 54. Przywracanie drożności dróg oddechowych porażonemu: a) otworzenie ust, b) odgięcie głowy do tyłu, c) oburęczny uchwyt żuchwy
13.5. Sztuczne oddychanie
Po uwolnieniu porażonego spod działania napięcia i wykonaniu czynności kontrolnych, np. badania tętna (rys. 55) oraz przywróceniu drożności dróg oddechowych, w przypadku gdy tętno jest wycz u-walne, ale porażony nie oddycha, należy bezzwłocznie zastosować sztuczne oddychanie. Metody sztucznego oddychania mogą być be z-pośrednie i pośrednie.
Rys. 55. Badanie tętna na tętnicy szyjnej
385