tyzacji Kalecki włącza również „...ccosobiste oszczędn kontrolujących, zainwestowane w ich własnych przeds' przez subskrybowanie nowych emisji akcji”). „Wystąpi — stwierdza autor — do zużywania tych oszczędności ną * a ponadto inwestycje mogą być finansowane przez no z zewnątrz, których dopływ zależy od akumulacji ka nego” ’3. A więc zasoby finansowe przedsiębiorstw przesuw ' trudności oraz ryzyka sięgania do zewnętrznych źródeł i właśnie dlatego decyzje inwestycyjne są rosnącą funkcją ■ brutto. Ale z tego nie wynika, że rozstrzygają one o decy tycyjnych w sposób ostateczny (czyli fakt, że występuje ow cja” nie oznacza, iż ma miejsce pełne reinwestowanie os:
W swych decyzjach co do wielkości inwestycji pr kierują się ostatecznie przewidywaną rentownością (sto w nowych obiektach), którą oceniają na podstawie bieżącej, a dokładniej: kierunku jej zmian. Im wyższa jest, naniu z przeszłością, bieżąca stopa zysku, tym szacunki bardziej optymistyczne i więcej projektów mwestycyjnyc'" uznanych za opłacalne. A stąd wynika, że zamówienia inv będą tym większe, im w rozpatrywanym okresie nastąpi wię rost zysków oraz tym mniejsze, im bardziej zwiększy się zasób trwałego („...wzrost rozmiarów aparatu wytwórczego zyskach [...] oznacza obniżkę stopy zysku” d4). Tak więc inwestowania w kapitał trwały są funkcją zarówno pozioor ności gospodarczej, jak i tempa zmian tego poziomu”55. Te. wyrażają prędkość zmiany stopy zysku, a z poziomem gospodarczej wiąże się wielkość reinwestowanych oszczę Po decyzjach inwestycyjnych następują z opóźnieniem, inwestycje”, a to oznacza, że inwestycje w kapitałę trwałym) zmiany wyznaczających je czynników z pewnym opóźnienie nienie wynika głównie stąd, że budowa wymaga pewnego ponadto odzwierciedla również takie czynniki, jak zwłoka przedsiębiorców”Só.
53//>iV/., s. 295 oraz 294. ixlbid... s. 296.
53 Ibid., s. 304. s. 294.
• d0Strzeea. że „decyzje inwestycyjne nie całkowicie aje w modelu cyklu nie jest to czynnik zakłócający ^jjnirołalne , ^ecvZjamj inwestycyjnymi a inwestycjami. Tym sa-^15*0°^ . jecyzji inwestycyjnych to, uwzględniając „opóźnie-
0f& 'un Jrgśnie funkcja inwestycji w kapitale trwałym. Jakkolwiek ^^Htawionym ujęciu tej (tych) funkcji rola wewnętrznych środ-S sowyćh przedsiębiorstw została mocno zaakcentowana, kó* a jjea polega na powiązaniu wielkości inwestycji ze zmia-•^stypy zysku. Dobitnie wyraził to W. Sadowski: w modelu Jakiego „zmiany rentowności mają decydujący wpływ na bieg
inwestycji ’ .
/kle z drugiej strony, czynnikiem sprawczym tej zmiany rentow-
jośdjest przecież popytowy oraz produkcyjny efekt wydatków inwestycyjnych. W rozpatrywanym okresie zmiany zysków brutto następują więc {przez mechanizm mnożnika) w wyniku zmian bieżących wydatków inwestycyjnych, natomiast zmiany zasobu kapitału trwałego zależą (uwzględniając zużycie) od wielkości zamówień inwestycyjnych w okresie wcześniejszym lub — inaczej mówiąc — zmiany zasobu kapitału trwałego są równe różnicy inwestycji w kapitale trwałym i amortyzacji (której wielkość jest, z założenia, stała w całym cyklu); w konsekwencji zmienia się odpowiednio stopa zysku w7 rozpatrywanym okresie. Uogólniając, różnokierunkowe i następujące z różną JKsdkością zmiany zysków oraz zmiany zasobu kapitału trwałego ^tałtują zmiany stopy zysku i one właśnie „mają decydujący wpływ M bieg inwestycji”.
. Uwagi te można zamknąć poglądem, że na podstaw:ow’y mecha-cyklu składa się wzajemny (obopólny) wpływ inwestycji i ren-^ .SCI> co stanowi esencję koncepcji cyklu łćaleckiego (i to nieza-** konkretnej wersji tej koncepcji). Niepełne reinwestowanie J^^dności — czynnik wprowadzony, za E. Rothbarthem, do Teorii Cfc]ue *i ma ”kyć może również” (słow:a Kaleckiego) jakieś zna-’ e tylko jako element uboczny (o czym jeszcze za chwilę), ^eck' elgCzna krzywa czasowa inwestycji przyjmowana przez le8° przedstawia cykliczny bieg inwestycji wokół, stałego
57 W § ^
*** WS9, „r “T Pn>f Ku,eckie»° teoria dynamiki gospodarczej. ,.7.yde Gospoda!
kalecki Teoria dynamiki..., w: Dzieła, toni 2. ed. eit., s. 220.
95