wpływ greliny2

piznz Komórki endokrynn* wyaięiMjąfe w błonie Śluzowe) Żołądki'! I wykazuje pełne podobieństwo cło preprogrellny, z wyjątkiem grupy uktanylcrwej, która nie występuje w c/ąsler/ce pnpromotyłlny. W wyniku potranslacyjntj obróbki progrellny poza właściwą flrallni pnw»tn|e łe.* aktywny ; I (iminokwa .owy peptyd o działaniu pr/rtlwsUw nym do grellny [41, nazwany obestatyną.

ISkapnssja greliny w orgtuminic

Największe nasilenie procesów translacji mHNA kodu-lut ego sekwencję grellny ob«erwti|e Sltj w żołądku ||, 5|. W Innych narządach, takich |ak przysadka mózgowa, ner-kJ. płuca, łożysko, jądra I Ir/ustka, mRNA kodu|ąry uroili kj występuje w niższym stężeniu śladową Ilość gręłlnowego mRNA wykryto równio? w adlpocytach, mięśniach szkieletowych, wątrobie I skórze [6). Ilość mRNA kodujęcego grellnę w przewodzie (Jokaimowym in.ilojc w miarę oddalania się cid żołądka U płodów ślinę ekspresję mRNA grellny wykazano w żołądku, jelicie I trzustce [ti| Znaczne lloici grellny całkowitej i aktywnej wykryto także w siarze I mleku loch (71 co zrodziło pytanie o możliwości reguła cjl przez ten hormon rozwoju przewodu pokarmowego u noworodków od strony światła jelita Głównym Źródłem grellny u dorosłych zwierząt i ludzi są komórki endokrynnę typu X/A, występujące w błonie śluzowe) dna żołądk a (Sj, Zalicza się je do komórek typu zamkniętego, gdyż nie maję fizycznego kontaktu ze Światłem przewodu pokar mowego Stężenie grełirry we krwi Jest zróżnicowane I zależy od budowy cząsteczki U ludzi poziom aktywnej grełirry waha się 10-20 fmoł/l, podczas gdy greliny całko witaj 100-150 fmol/l Stężenie greliny całknwlte| we krwt szczurów jest znacznie wyższe niż u ludzi I wy no sl 1780+535 fmol/l |Bj. U dorosłego człowieka osmzowe stężenie aktywnej grellny w okresie mlędzyitawlenrrym wynosi 650 pg/mt po spożyciu posiłku 400 pg/ml, .i u lu dzl otyłych odpowiednio 450 pg/ml I 300 pg/ml (9|. Głodzenie 4 krotnie podnosi stężenie grellny we kiwi obwodowej u szczurów 1101 Przeprowadzone przez Kojlmę I wsp flj analizy Immunohlstochemlczne wykazały obce ność niewielkiej liczby neuronów wytwarzających gnilną w Jądrach łukowatych podwzgórza (ang armatę radem - ARC) w ośrodkowym układzie nerwowym.

Receptor grelinowy

Grellna jest naturalnym agonlstą ręcęptora GHS (ang. gmwth hormone Mcretagogue receptor - GHS-R). Wyróżniono 2 Izoformy tego receptora, tj. GHS-R la, zbudowany z J66 aminokwasów I o masie molekularne! 41 ItDci, oraz GHS-R Ib, składający się z 289 aminokwasów Receptory Cjl-IS różnią się od siebie budową, GUS Rla jest pełnowymiarowym Iranskryptem, natomiast w receptorze GHS-Rlb brak 6.1 7. domeny tiansbło-

nowej. Grellna wtęż# się wyłącznie z receptorem GHS RU Do |cgo pełnej aktywacji wystarczy sekwencja pierw szych czterech bądź pięciu aminokwasów (Gły-Ser-Sei (grupa oktanylowa)-Phe) znajdujących się przy N-końcu łańcucha grellny, a obecność hydrofobowego podstawnl-ka w cząsteczce seryny jest kluczowa w celu jjjgo uaktywnienia Połączenie grellny z GHS-Rla powoduje aktywację fosfnllpa/y C, prowadzącej do wzrostu fosforanu Inozytolu (IPJ, później następuje aktywacja białkowej kinazy C I uwolnienie Ca’¹ z magazynów wewnątrzkomórkowych. Równolegle aktywacja GHS-R prowadzi do zahamowania aktywności kanałów potasowych, umożliwiając wyjście Jonów wapnia prze; regulowany naplęr lem kanał typu L Receptory GHS występują praktycznie w każdym miejscu w organizmie, począwszy od mózgu (w jądrach podwzgórzy hipokample, substancji szarej), poprzez serce, trzustkę, nerki, komórki układu odpornościowego (limfocyty B i Tj. ai do płuc, gonad, wątroby, mięśni szkieletowych oraz żołądka, lokalizowano je także na komórkach raka piersi [n, l?j

Biologiczna aktywność greliny

BksiogKzna aktywność greliny wtąże się z metabolizmem oraz bilansem energetycznym organizmu (ryc L).

U ludzi i zwierząt greko a pobudza sekretu hormonu wzrostu (GH), stymuluje uwalnianie hormonu adreno-kortyiołropowego (ACTH), prolaktyny (PRL), kortyzonu i akSosteronu |!ll zwiększa apetyt, pobudza motorykę przewodu pokarmowego, hamuje natomiast sekietję hormonu tyreotropowego (T5HJ. Według niektórych autorów stężenie greliny jest powiązane z poziomem krążącej glukozy, na który wpływa, poślednio poprzez uwalnianie GH, wzrost stężenia moczowe| Insuliny oraz stymulację gtukoneogenezyllH

KngŁader i wsp. |14] prowadząc badania na szczurach l ishei-144, wykazali, Iż produkcja I sekrecie grellny jest znacime wyższa u osobników starych, żS-miosięcznych, niż u osobników młodych i w średnim wieku. ItotC mRNA kodującego grelmą była 4 razy wyższa niż u młodych (5-miesięcznyth), a stężenie peptydu było 1,5 razy wyższe. Podanie egzogenne) grellny (1 pg/kg ora/

5 pg/kg) wzmogło sekrecję GH u starych szczurów do Istotnie wyższego poziomu niż u młodych. U prosiąt po odsądzeniu grellna powoduje krótkotrwały wyrzut GH do krwi w ciągu 15 min po podaniu. Nakahara 1 wsp. (lS| przeprowadzili doświadczenie na szczurach, mające wykazać wpływ egzogennej grellny podawanej matkom na przebieg laktacji oraz na noworodki W doświadczeniu brały udział ? grupy zwierząt - grupa badana, w której matki otrzymywały grellną drogą Inlekcyjną, oraz kontrolna, w której matkom podawano sól fizjologiczną. W 4. dniu doświadczenia połowę noworodków zamle