WSP J POL6

OD REDAKTORA

Tom Współczesny język polski stanowi próbę syntetycznego przedstawienia obecnego stann wiedzy o współczesnej polszczyźnie. Zaplanowany jako część Encyklopedii kultury polskiej XX wieku, której tom pierwszy Pojęciu i problemy wiedzy o kulturze ukazał się pod redakcja Antoniny Kłoskowskiej w roku 1991, ma pokazać najważniejsze zjawiska językowe z uwzględnieniem ich związku z kulturą, pomóc Czytelnikowi zrozumieć, czym jest język jako narzędzie, cząstka i wartość kultury narodowej, ma także ułatwić samodzielne studia. Wszystko to w sposób przystępny, obliczony na Czytelnika o wyższym, ale i średnim poziomie wykształcenia.

Tom obejmuje sześć grup tematycznych.

Pierwszą tworzą hasła traktujące ogólnie o XX-wiecznym języku polskim w powiązaniu z zagadnieniami kultury języka, poprawności językowej oraz normy. Druga, największa w tomie grupa tematyczna, jest poświęcona zróżnicowaniu wewnętrznemu języka na odmiany i style. Trzecia dotyczy aktów mowy^ (w tym etykiety językowej) oraz tekstu i gatunkowych wzorców wypowiedzi. Czwarta obejmuje zagadnienia systemu gramatycznego i leksykalnego z uwzględnieniem ich aspektu ilościowego. Grupę piątą tworzą prace na temat kontaktów języka polskiego z innymi językami oraz sytuacji języka polskiego za granicą. Wreszcie dwa ostatnie, zamykające tom hasła mówią o badaniach nad językiem i dla bardziej dociekliwego Czytelnika mogą stanowić rodzaj przewodnika po literaturze przedmiotu. Temu samemu celowi służy też bibliografia podawana po każdym haśle.

Przez współczesność przyjęto umownie rozumieć wiek XX, jednak większość autorów skupiała uwagę na ostatnich kilkudziesięciu czy nawet kilkunastu latach. Starano się wprowadzać informacje o historii omawianych zjawisk językowych, m.in. przez sygnalizowanie najnowszych zmian językowych i ukazywanie roli dziedzictwa przeszłości w języku współczesnym.