Zdjęcie0899

6 3 0

f

rze psychologii kknłrmej, zajmującej się dziećmi z poważnymi defektami w roarafu, doprowadziła także do flłwłrafi wiała oottow panujących w tej dziedzinie, iaiocłi jak afe odłączny związek głurboty i obaiknka sprawności intelektualnej (Załrwwka, 199U). nieodwracalność npn*łndsrnla umysłowego I istnienie pułapu rozwoju dzieci u pośle dzoaych (Koścłełaka, 1995). wprowadzenie burzeń emocjonalnych mi narządów zmysłu intelektualnymi oraz tnłego znaczenia prwwkfl bowego tych dzieci dla kia I

tych dzieci do zakładów specjalnych* Badania naukowe w zakresie psychologii defektolo-gicznej polegały głównie na wykrywaniu zaburzeń współtowarzyszących podstawowemu defektowi i na opisie różnic między dziećmi zdrowymi a dziećmi z upośledzeniem umysłowym, z wadami wzroku, słuchu lub innymi.

W psychologu defektologicznej dokonał się w ostatnim piętnastoleciu istotny przełom wraz ze zmianą przedmiotu zainteresowań: zamiast na tym, co w dziecku chore i odbiegające od normy, zaczęto się koncentrować na tym, co w nim zdrowe, prawidłowo rozwinięte i upodabniające do ogółu rówieśników (Kościelska, 1984). Ten nurt badań spowodował zmianę w psychologicznym podejściu do dzieci nie w pełni sprawnych, co wyraziło się w praktycznym zarzuceniu nazwy „psychologia dcfektologiczna". Zaowoco* wał on także ruchem społecznym na raecz integracja początkowo przedszkolnej, a później także szkolnej {Bogucka i Koścłełaka. 1994, 1996). O Br koocentracja na defekcie sprzyjała izolacji dziad i tworzeniu dl* nich specjalnych miejsc pobytu, edukacji i rehabilitacji, o tyir luMreatracjB aa możliwościach rozwoju - aria* rożnych fora ińc-sprawności — gaaoal przesłankę integracji MpołocaNj (ab ryc 64-1).

Rewolucja, ksóit 4f dokonał* w obsza

64.2.4

Neuropsychologia rozwojowa i psychologia neurologiczna

Psychologii dawniej zwanej defektologiezn* bliska jest psychologia kliniczna dziecka, kiś-rą przez analogię można by określić jako nen. rologiczną; chodzi o ten dział psychologii którego przedmiotem są dzieci z uszkodzą niami układu nerwowego oraz z wadami genetycznymi, skutkującym! upośledzeniem rozwoju. Tradycyjnym przedmiotem zainteresowań były w tym obszarze przede wszystkim dzieci z porażeniem mózgowym, z pad* czką, z wodogłowiem, przepuklinami opo-nowo-rdzeniowymi, a także z zespołami zaburzeń metabolicznych, takich jak fenyloketo-nuria, mukopolisacharydoza i inne. Działalność psychologów dotyczyła przede wszystkim diagnostyki zaburzeń występujących u dzieci z konkretnym problemem neurologicznym. a także określenia ich możliwości edukacyjnych i rehabilitacyjnych. Współcześnie skala problemów i zakres działań znacznie się rozszerzyły. W obszarze zainteresowań psychologów znalazła się rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym i możliwości udzielania jej wsparcia (np. Obuchowska, 1991; Pisula. 199K). Liczne badania ujawniły, jak bard zo traumatycznym przeżyciem dla rodziców jest urodzenie i wychowywanie dziecka i wadą rozwojową oraz że można poprawie win In ość rodziny radzenia sobie z tą sytuacją. Rozwiuęły się także techniki pomocy psychologu znej (Uin tom z uszkodzeniami układu nerwowego, ukazujące ogromne możliwość i

*ł

4

I