Psychologia społeczna:
- zajmuje się badaniem ludzkich procesów psychicznych i zachowań w sytuacjach społecznych. Syt społ.-podmiot+ inni ludzie
- naukowe badanie sposobu w jaki rzeczywista lub wyobrażona obecność innych ludzi wywiera wpływ na ludzkie zachowania-Aronson, Watson, Akert
- naukowe badanie tego jak ludzie wpływają na myśli, uczucia i zachowania innych ludzi. Kenick, Neuberg, Cialdini
- zajmuje się szeroko pojętym wpływem społecznym, a więc pytaniem w jaki sposób to co robią czują i myślą jedni ludzie wpływa na to co robią, czują i myślą inni.
Psychologia społeczna stosowana: biznesu, polityki, zdrowia, środowiskowa, reklamy,
My i inni ludzie mogą być rozpatrywani jako: jednostki, diady, członkowie grupy, zbiorowości np. kibice, społeczności np. narody, element organizacji.
Rys historyczny psych. Społ:
a) pierwsze prace z zakresu filozofii:
-Arystoteles „Polityka" najważniejszym ludzkim motywem jest potrzeba afiliacji
- Platon „ Rzeczpospolita" formy ustrojowe zależą od ludzkich motywacji
b) okres naukowy- prekursorzy:
- Gustaw Le Bon 1895 „Psychologia tłumu"
- GustawTorde 1901 „Opinia i tłum"
- Edwars Ross- „Social Psychology"
- William Mc Dougall- „Introduction to Social Psychology"
c) okres po I i II wojnie": Newcomb, Lewin, Asch, Festinger, Heider, Sherifomie, Tajfel, Hosorcini Perspektywy teoretyczne:
a) Teoria uczenia się: Millera i Dollarda o naśladowaniu innych ludzi
b) Teoria psychoanalizy: J. Janisa teoria solidarności grupowej
c) Teoria poznawcza: akcentuje społeczny charakter poznania i znaczenie poznania w sytuacjach społecznych np. teoria dysonansu społ.
d) Teoria Kurta Lewina: każda grupa jest traktowana jako dynamiczna całość
Podejście związane z samooceną: ludzie mają silną potrzebę pozytywnej oceny siebie jako przyzwoitych, kompetentnych, sympatycznych. Potrzeba podtrzymywania lub podnoszenia samooceny zwykle bierze górę nad adekwatnąpercepcjąrzeczywistości np. teoria dysonansu poznawczego. Aronson, Wilson, Akert Podejście związane z poznaniem społecznym i potrzebą bycia adekwatnym: zakłada że ludzie pragną widzieć świat adekwatnie, są „detektywami- amatorami". Pragną mieć poczucie kontroli nad środowiskiem, np. teoria samospełniającego się proroctwa.
Perspektywa społeczno kulturowa: zapoczątkowała ją praca E. Rossa. Psych społ: zakłada że ludzie u legają wpływom „prądów" społ., istnieje umysł tłum ów Kluczowe pojęcia: kulturaOtrzekonania, wierzenia, zwyczaje i język wspólne dla grupy ludzi żyjących w określonym miejscu i czasie), socjalizacja, wartości, normy społ(zasady i oczekiwania dotyczące akceptowanych zachowań społ. Kenrick, Nelberg, Cialdini Perspektywa ewolucyjna: zapoczątkowana przez pracę Mc Dougalla. Psychologia społ. Zakłada, że u podstaw społecznych zachowań człowieka leżą fizyczne i psychiczne cechy, które pomagały naszym przodkom przetrwać. Kluczowe pojęcie- dobór naturalny: współczynnik- 0,7 talia/biodra-kobieta i ramiona/talia- mężczyzna
Perspektywa społecznego uczenia się: zapoczątkowana przez badania A. Bandury, które pokazały, że dzieci uczą się agresywnych zachowań obserwując zachowania innych.
Społeczne formy uczenia się: naśladownictwo, modelowaniefpowtarzanie zach. innych w sposób symboliczny, jesteśmy skłonni uczyć się tego za co ktoś inny był nagrodzony)
Perspektywa fenomenologiczna: zapoczątkowana przez K. Lewina.
Zachowania jednostki są wynikiem wyobrażeń zachodzących w świecie społecznym np. walka policji z sektą. Perspektywa społeczna- konstruktywistyczna: to ludzie konstruują rzeczywistość na podstawie wcześniejszych doświadczeń
Perspektywa społeczno- poznawcza: łączy psych społ z psych poznawczą. Zapoczątkował ją nurt „rewolucji poznawczej" Fiske, Taylor. Zachowanie i emocje zależą od sposobu rozumienia sytuacji od wiedzy i funkcjonowania umysłu
Metody badawcze:
- obserwacyjna: opis tego jaka jest natura zjawiska
- korelacyjna: przewidywanie czy znając x możemy przewidzieć y?
- eksperymentalna: czy zmienna x jest przyczyną zmiennej y