20481

poszczególne podmioty gospodarcze oraz zajmuje się badaniem zjawisk i procesów zachodzących w różnych fragmentach gospodarki, na poszczególnych rynkach. MAKROEKONOMIA zajmuje się badaniem gospodarki narodowej jako całości. Odnosi się do „ogólnego obrazu gospodarki, a nie szczegółów działalności gospodarczej.

METODA sposób badania zjawisk i procesów w przyrodzie i społeczeństwie. Trzy etapy badawcze: Abstrakcja (metoda uproszczenia), odrzucenie tego co nieistotne, a skoncentrowanie się na tym co pierwszorzędne (indukcja - od szczegółowych faktów do formułowania prawidłowości ogólnych). (Kategoria ekonomiczna - ogólne własności różnych elementów i aspektów procesu gospodarczego, Teorie ekonomiczne - przedstawiają ogólny obraz procesów i zjawisk gospodarczych, operują pewnymi założeniami upraszczającymi rzeczywistość, Model ekonomiczny - zbiór założeń tworzących uproszczony, schematyczny obraz pewnego fragmentu lub całości gospodarki, w którym można badać istotne zależności, abstrahując od zjawisk przypadkowych lub uznanych za mniej ważne). Stopniowa konkretyzacja uwzględnienie coraz to bardziej szczegółowych elementów procesu gospodarczego i związków zachodzących między nimi (dedukcja - wyciąganie wniosków szczegółowych z zasad ogólnych). Weryfikacja konfrontacja uzyskanych wyników badań z rzeczywistym przebiegiem procesu gospodarczego i stwierdzeniu zgodności lub braku zgodności z rzeczywistością. ZASADY BADAŃ EKONOMICZNYCH poszukiwanie prawdy, branie pod uwagę wielkości czynników wpływających na przebieg danego zjawiska, uwzględnianie okoliczności, krytyczne podejście do badanych zjawisk, bezstronność badacza i brak uprzedzeń uwzględnianie dotychczasowych osiągnięć badawczych i odpowiednie się do nich ustosunkowanie, stosowanie podstawowych zasad logicznego myślenia.

POTRZEBA - odczuwany przez jednostkę stan braku czegoś połączony z dążeniem do jego zaspokojenia. Struktura potrzeb człowieka (wg Maslowa): 1° biologiczne, 2° bezpieczeństwa, 3° kontaktów społecznych, 4° uznania i akceptacji, 5° samorealizacji. Cechy potrzeb : nieograniczone ilościowo, charakter subiektywny i obiektywny, charakter społeczny, zmienny historycznie charakter, nieustannie się odradzają.

DOBRO WOLNE to takie, którego podaż przewyższa popyt na nie nawet wówczas, jeśli jego cena jest równa 0. Dobra wolne to np. woda czy powietrze, powstają poza mechanizmem rynkowym. DOBRA GOSPODARCZE (ekonomiczne) są również rzadkie-ich podaż jest ograniczona(podobnie jak ograniczona podaż zasobów).

Dobra te często są dzielone na DOBRA PRODUKCYJNE (będące jednym z czynników wytwórczych, są wykorzystywane do wytwarzania innych dóbr, ale w przeciwieństwie do surowców są zwykle trwałe) oraz DOBRA KONSUMPCYJNE (służące do czerpania z nich korzyści bezpośrednio po nabyciu, czyli nie służące do wytworzenia innych dóbr).

Dobra gospodarcze można także podzielić ze względu na zakres użytkowania: DOBRA PRYWATNE to dobra, w stosunku do których obowiązuje zasada wyłączności (może je użytkować np. jeden producent czy konsument).

DOBRA PUBLICZNE są natomiast konsumowane wspólnie, nie ma też możliwości wyłączenia kogokolwiek z ich konsumpcji. Dobra te są zazwyczaj dostarczane przez państwo (np. obrona czy oświetlenie ulic).

Inny podział mówi o dobrach społecznie pożądanych (każdy powinien je mieć bez względu na to czy tego pragnie czy nie, np. szkolnictwo podstawowe) i dobrach społecznie niepożądanych (ze społecznego punktu widzenia powinny być eliminowane, np. narkotyki, broń). DOBRA KOMPLEMENTARNE (wzajemnie się uzupełniające) DOBRA SUBSTYTUCYJNE (mogą się zastępować przy zaspokajaniu danej potrzeby).

PRODUKGA działalność ludzka świadoma i celowa, przystosowująca zasoby i siły przyrody w celu wytworzenia dóbr służących zaspokojeniu potrzeb ludzkich. ZASOBY czyli czynniki produkcji to praca, ziemia i kapitał. W nowoczesnym modelu jako osobny zasób wymienia się także przedsiębiorczość i technologię/technologię.

ZIEMIA to inaczej zasoby naturalne. To nie tylko grunty, ale i woda, zasoby mineralne, roślinność.

KAPITAŁ jest zasobem przetworzonym. Obejmuje wszelkiego typu maszyny i narzędzia oraz