216 Rozdział 7. Nowe technologie informatyczne i komunikacyjne (ICT) a dyifdoja
w domu samodzielnie lub z udziałem rodziców, „2 całkiem dobrowolnego i nieprzymuszonego wyboru, jakiego dokonuje uczeń" (ibidem, s. 338).
Ponadto program daje możliwość wielokrotnego powtarzania ćwiczeń i zadań, co utrwala prawidłowe procedury działania. Nie można także pominąć tu korzystnego oddziaływania na sferę emocjonalną ucznia, które omówiono w podrozdziale 72.2.
7.2.6. Programy edukacyjne w polskiej praktyce terapeutycznej
Przeglądu polskich programów edukacyjnych, które mogą wspierać terapię i edukację dzieci z dysleksją, dokonała Ewa Dylon (2007). Opierają się na własnym doświadczeniu terapeutycznym w poradni psychologiczno-pedagogicznej w Lublinie, dokonała ona podziału stosowanych programów na następujące grupy;
Zabawy multimedialne - edukacyjne programy komputerowe dli najmłodszych dzieci ćwiczące funkcje słuchowe, wzrokowe i koordynację wzrokowo-nichową.
Programy ogólnorozwojowe - mają one na celu podniesienie umiejętności szkolnych oraz wydobywanie potencjału intelektualnego ucznió* zarówno klas młodszych, jak i starszych. Zapobiegają deficytom, zwiększają motywację do zdobywania wiedzy oraz stwarzają możliwość osiągania sukcesów.
Programy usprawniające naukę czytania - programy komputerowe przeznaczone do pracy z uczniami o specyficznych trudnościach wczytaniu.
Programy doskonalące znajomość zasad ortograficznych - edukacyjne programy komputerowe przeznaczone do pracy z uczniami o specyficznych trudnościach w nauce poprawnego pisania.
Programy uatrakcyjniające naukę matematyki - edukacyjne programy komputerowe przeznaczone do pracy z uczniami, którzy mają trudności w nauce matematyki.
Dylon podkreśla, źe programy te zawierają cenne wskazówki do pra-cy, ciekawe ćwiczenia, nie są monotonne, mają ogromną wartość dydaktyczną, argumentując to przez odwołanie się do dorobku i doświadczenia ich autorów. Zaznacza, że wiele z nich ma dodatkowe opinie specjalistów z Polskiego Tbwarzystwa Dysłeksji czy Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu. Najważniejsze jednak jest to, że autorka wyraźnie podkreśla, ii stosowanie programów multimedialnych nie zastępuje tradycyjnej terapii !iH jedynie ją wzbogaca. Sugeruje także, aby korzystać z tej atrakcyjnej oferty z rozsądkiem j umiarem odpowiednio dobierając program do wieku , potrzeb ucznia.
1X7. Najważniejsze zasady doboru i wykorzystania ICT w dyslcksji rozwojowej
Wszystkie programy przeznaczone dla osób z dysleksją powinny być wspierane syntezą mowy TTS, aby uniknąć frustracji i nieporozumień (Cróelli. Thomson i Anderson 2004). Powinny być łatwe w nawigacji, mieć widoczną i bito dostępną pomoc na ekranie, oczywiście wspartą mową. Dzieci po-nony dokładnie wiedzieć, co robić i na które miejsce ekranu patrzeć. Tak jak wszelkie inne konwencjonalne metody pomocy, także zastosowanie ICT musi być oparte na odpowiednich podstawach, zaleceniach terapeu-waiycb, a jego stosowanie powinno być kontrolowane. Ważny jest odpowiedni dobór urządzeń i programów, uwarunkowany analizowaniem postępów. Oczywiście ICT nie może zastąpić normalnego nauczania czy terapii, ale może stanowić cenne narzędzie wsparcia dla uczniów i dla na-•czydeLL
Bridsh Dysleria Association podaje dokładne wskazówki wyboru oprogramowania dla osób z dysleksją, które zostaną tu przytoczone niemal ■całości, ze względu na to, iż ukazują one przy okazji możliwości i cele specjalnego oprogramowania. Program służący osobie z dysleksją powi-wnmieć:
• opcję pełnego wsparcia mową (syntezator mowy TTS) zawartości tekstu na ekranie, menu i pomocy,
• wyraźne mówione instrukcje, które można powtórzyć lub zatrzymać za pomocą pauzy,
• możliwości przeglądu, poprawy i powtórzenia tekstu, instrukcji czy zadania,
• możliwości zmiany formatu - tła, czcionki, koloni, rozmiaru,
• pisane teksty w wyraźnym i łatwym do czytania formacie,
• wyraźne obrazy, które z łatwością mogą zostać rozpoznane (jednoznaczne i komunikatywne),
• łatwość nawigacji z wyraźnymi ikonami do aktywizacji narzędzi,
• rejestrowanie i ukierunkowywanie pracy - oznaczanie czasu, zadań rozpoczętych i zakończonych,
• możliwość dostosowywania opcji stosownie do indywidualnych preferencji,