Zdjęcie4006

Rozdział 1 0

Językowo-poznawcze korelaty dysleksji

Ewolucja poglądów na temat dysleksji rozwojowej przebiegająca w ciągu ostatnich trzydziestu lat jest związana z lepszym rozumieniem prawidłowej czynności czytania i pisania i jej uwarunkowań poznawczych i neuropsy-chologicznych, a także z rozwojem badań nad etiologią i patomechanizma-mi samej dysleksji. W ciągu tego okresu wielokrotnie udowodniono istotną rolę mechanizmów językowych i poznawczych w dysleksji — czy to jako jej uwarunkowań czy też konsekwencji.

10.1. O języku i mowie w definicjach

Z punktu widzenia tematu tego rozdziału istotne jest, jak definicje dysleksji ujmują związek tego zaburzenia czytania z językiem i mową. Przegląd definicji został przedstawiony w rozdziale drugim, tutaj warto się skupić tylko na niektórych elementach opisywanych definicji. Jedną ze starszych i zarazem najbardziej znanych także w Polsce jest definicja sformułowana przez Światową Federację Neurologów w Dallas w 1968 roku. W definicji tej czytamy, ic .... dysleksja rozwojowa jest to niemożność opanowania umiejętności czytania ... spowodowana zaburzeniami podstawowych procesów poznawczych...".

Analiza powyższego fragmentu wskazuje, że nio znznuezuno tu związku dysleksji z językiem i mową w sposób bezpośredni, ale wakuuano na patomechanizmy poznawcze, w skład których - obok pamięci, uwojgt. percepcji itd. — wchodzi także język i mowa.

Inne ważne definicje wyraźnie wskazywały na powiązanie komunika cji ustnej i pisemnej. Na przykład często przytaczana definicja prupagow*