0000115

LESZEK JĘDRZEJCZAK, BRONISŁAW GDAKOWICZ, JAN KRÓLEWSKI

WPŁYW PRĄDÓW DIADYNAMICZNYCH NA DOLEGLIWOŚCI BÓLOWE DOLNEGO ODCINKA KRĘGOSŁUPA LĘDŹWIOWEGO

Z Kliniki Ortopedii PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. med. T. Żuk

Przyjęcie postawy pionowej przez człowieka spowodowało pojawienie się szeregu niedoskonałości adaptacyjnych do postawy dwunożnej i czynności narządu ruchu.

Zmniejszenie czworoboku podparcia wymaga ustawienia kręgosłupa i środka ciężkości ciała nad małą powierzchnią podporu, a jednocześnie zwiększyło nacisk na poszczególne kręgi. Ten nacisk w warunkach niefizjologicznych może być przyczyną dolegliwości bólowych (10).

W województwie szczecińskifn leczenie bólów kręgosłupa ujęto kompleksowo w Poradni Spondyliatrycznej Wojewódzkiej Przychodni Rehabilitacji, działającej pod protektorem Kliniki Ortopedycznej PAM.

Trudniejsze przypadki diagnozowane są konsyliarnie. W skład komisji wchodzą przedstawiciele następujących specjalności: ortopedii, neurologii, neurochirurgii, reumatologii oraz rehabilitacji.

Rozpoznanie ustalone jest zespołowo, a program leczenia zamkniętego jest realizowany na oddziałach reprezentowanych w komisji, natomiast leczeniem ambulatoryjnym zajmuje się Wojewódzka Przychodnia Rehabilitacji i jej odpowiedniki w ZOZ-ach terenowych.

W leczeniu ambulatoryjnym obok środków klasycznych (farmakalogicznych) stosujemy leczenie kinezyterapeutyczne i fizykalne. Do najczęściej stosowanych środków medycyny fizykalnej należą prądy impulsowe Bernarda.

Prądy te mają działanie przciwbólowe, powodują pobudzenie naczyniorucho-we, uczynniają histaminę prowadzącą do przekrwienia okolicy drażnionej oraz obniżają napięcie mięśni szkieletowych (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8).

W odniesieniu do spondyliatrii znalazły one szerokie zastosowanie w leczeniu zmian zwyrodnieniowych i przeciążeniowych kręgosłupa oraz nawracających dolegliwości bólowych spowodowanych dyskopatią.

METODYKA

Poddanych obserwacji pacjentów w okresie ostrych dolegliwości bólowych leczono prądami diadynamicznymi, natomiast po złagodzeniu bólów wprowadzono ćwiczenia izometryczne, wzmacniające mięśnie brzucha, zwiększające stabilizację i czynną kontrolę ustawienia, i ruchów kręgosłupa.

Prądy diadynamiczne z ułożeniem elektrod przykręgosłupowym stosowano według następującego schematu: DF — 1 min, CP — 2 min, DF — 1 min, LP — 2 min, raz dziennie przez kolejnych 10 dni (1, 2, 3. 4, 5, 6, 7. 8).