0000160

BRONISŁAW GDAKOW1CZ. JAN KRÓLEWSKI, KRYSTYNA KOWALCZYK. ROMAN IGNATOWICZ

WPŁYW RODZAJU PRACY ZAWODOWEJ NA POWSTAWANIE ZESPOŁÓW BÓLOWYCH SZYJNEGO ODCINKA KRĘGOSŁUPA

Z Pododdziału Neurologicznego Szpitala KWMO w Szczecinie Ordynator: dr med. B. Gdakowicz Z Kliniki Ortopedycznej PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr med. T. Żuk

Z Oddziału Neurologicznego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Szczecinie Ordynator: dr med. K. Kowalczyk

Wysiłki fizyczne związane z pracą zawodową powodują bardzo często powolne przeciążenia i przedwczesne zużycie narządu ruchu. Podłożem tego procesu są zmiany zwyrodniające stawów międzykręgowych kręgosłupa szyjnego i krążka międzykręgowego. W porównaniu z kręgami lędźwiowymi i piersiowymi kręgi szyjne są strukturalnie (morfologicznie) bardziej delikatne, a ponadto — w związku z ich dużą ruchomością — są poddawane działaniu dużych obciążeń, a więc bardziej podatne na uraz, poza tym ten odcinek kręgosłupa jest ściślej i bardziej bezpośrednio związany z tętnicami kręgowymi, rdzeniem i nerwami.

Nasze spostrzeżenia dotyczą 102 czynnych zawodowo chorych z miasta i województwa szczecińskiego, przedstawicieli różnych zawodów, hospitalizowanych w ciągu ostatnich 3 lat w Klinice Ortopedycznej PAM, Oddziale Neurologicznym Szpitala Wojewódzkiego i Pododdziale Neurologicznym Szpitala MSW. Uważaliśmy, że taki dobór materiału pozwoli na bardziej obiektywną ocenę związku przyczynowego pracy ze zmianami w odcinku szyjnym kręgosłupa aniżeli analiza jednorodnej grupy zawodowej lub grupy narażonych na przeciążenie kręgosłupa szyjnego. Wiek chorych wahał się od 21 do 65 lat. Mężczyzn było 48, kobiet — 54. Najliczniejsza grupa chorych była w przedziale wieku 41—50 — 52 chorych i 51—60 — 30 chorych.

Zawodowo najliczniejszą grupę stanowili pracownicy fizyczni niewykwalifikowani, spełniający najcięższe prace; było ich 28, dalej w kolejności ilości przypadków: pracownicy umysłowi — 22, kierowcy — 7, pielęgniarki — 6, gospodynie domowe — 6, elektrycy — 5, spawacze — 3, malarze — 3, tokarze — 3, rolnicy — 3, sprzedawcy — 2, maszyniarki — 2, operatorzy dźwigowi — 2, technicy budowlani — 2, nauczyciele — 2 i po jednym przypadku: bufetowa, farma-ceutka, traktorzysta, ślusarz, fryzjerka, maszynistka. W 13 przypadkach całej tej grupy istniały dodatkowo wady rozwojowe w obrębie szyjnego odcinka kręgosłupa.

OMÓWIENIE

Opierając się na wyżej podanych przypadkach, należy stwierdzić, że prawie wszystkie grupy zawodowo czynne społeczeństwa są narażone na powstanie dyskopatii i zmian zwyrodnieniowych odcinka szyjnego kręgosłupa z towarzyszącymi im objawami klinicznymi. Zdecydowaną przewagę mają pracownicy fizyczni — 72% ogółu przebadanego materiału. W naszym materiale większość,