012

ANALIZA

Ogólna charakterystyka zabytków

Miecze objęte naszą ewidencją w liczbie 69 należą, lub należały do 44 zbiorów. Jak wynika z prostego porównania tych dwóch liczb, stopień rozproszenia źródeł jest bardzo znaczny. Największe stosunkowo serie znajdują się w Muzeum Wojska Polskiego (8 okazów) i w Muzeum w Tarnowie (5 okazów). Na trzecim miejscu lokuje się Muzeum w Międzyrzeczu Wlkp. (4 okazy), na czwartym i piątym Muzeum w Grudziądzu i Muzeum Mazowieckie w Płocku (po 3 okazy), na następnych siedmiu (od szóstego do dwunastego) Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Muzeum w Elblągu, Muzeum Ziemi Kaliskiej w Kaliszu, Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum w Słupsku, Muzeum im. K. Pułaskiego w Warce i Muzeum Kujawskie we Włocławku (po 2 okazy). Pozostałe miecze w liczbie 32 pochodzą z tyluż zbiorów (w tym 3 kolekcje prywatne) rozsianych na terenie całego kraju; przeważają wśród nich małe muzea prowincjonalne, gromadzące, zazwyczaj dość dorywczo, zasoby różnorodnych zabytków ze swego regionu.

Wymowa uzyskanego obrazu jest zupełnie jednoznaczna. Świadczy on o braku większego zainteresowania omawianą tu kategorią historycznej broni, o przypadkowym włączaniu odkrywanych okazów do najbliższej, niewyspecjalizowanej kolekcji. Poważniejszego, systematycznie kompletowanego zbioru polskich mieczów średniowiecznych po prostu nie mamy. Trudno przecież uznać zań serię w Muzeum Wojska Polskiego złożoną z 8 okazów! Zapewne, zestawienie nasze nie obejmuje egzemplarzy nie zlokalizowanych, jednakże właśnie z przyczyny braku lokalizacji wartość naukowa tych ostatnich jest znacznie zredukowana, wobec czego ich ewentualna, liczniejsza obecność w niektórych naszych muzeach tylko częściowo ratuje niewesołą sytuację.

Materiał zabytkowy, z jakim mamy do czynienia w naszej pracy, jest w ogromnej przewadze materiałem archeologicznym. Pod tym terminem rozumiemy takie elementy kulturowe, które na dłuższy czas zerwały związek z żywą kulturą swego społeczeństwa. Spoczywając pod