0000022

Ryc. 97. Ćwiczenie ręki w opatrunku gipsowym.

płaszczyznach, a w szczególności w rotacji zewnętrznej i wewnętrznej.

Usprawnianie stawu ramiennego po złamaniach po zdjęciu opatrunku gipsowego ma nie mniej doniosłe znaczenie niż samo nastawienie i odpowiednie unieruchomienie.

W przypadkach złamań, w których kończyna górna jest pozostawiona w bezruchu, mięśnie barku, a szczególnie mięsień naramienny, ulegają bardzo szybko zanikowi. Bezruch prowadzi nie tylko do osłabienia i następowych zaników mięśniowych, ale również do przykurczeń torebkowych i mięśniowych. Dlatego też lecznicze usprawnianie powinno się stosować jak najwcześniej po zdjęciu unieruchomienia.

Postępowanie usprawniające zależy od rodzaju złamania i sposobu unieruchomienia.

Po zdjęciu unieruchomienia zaczyna się stosować ćwiczenia czynne prowadzone, które chory wykonuje sam przy pomocy ręki zdrowej. Przez odpowiednie uchwycenie ręki uszkodzonej chory prowadzi ruch unoszenia ramienia przodem w górę, bokiem w górę, ruch antepulsji i retropulsji. Potem stopniowo wprowadza się ćwiczenia rotacyjne ramienia, np. układanie ręki na ciemieniu, potylicy, karku. Następnie włącza się ćwiczenia czynne w odciążeniu w różnych odmianach, jak np. prowadzenie ręki po wytalkowanym stole, przy czym poziom stołu powinien być na wysokości barku. Można również zastosować ruchy wahadłowe kończyny górnej w pozycji leżącej na brzegu stołu, czy też w pozycji stojącej z pochyleniem tułowia w przód.

Początkowo chory wykonuje ruch wahadłowy kończyny z zamachem od tyłu do przodu, a dopiero w następnym etapie ruch wahadłowy odwodzenia i przywodzenia ramienia.

Następnym etapem ćwiczeń jest prowadzenie ręki po szczeblach drabinki, ścianie. W zależności od ustawienia pacjenta cwieży się unoszenie ręki przodem wzwyż lub bokiem wzwyż (odwodzenie).

Stopniowo przechodzi się do ćwiczeń czynnych z pokonaniem masy samej kończyny górnej.

W przypadkach zastarzałych, w których są ograniczenia zakresu ruchów*, stosuje się przede wszystkim ćwiczenia bierne oprócz ćwiczeń czynnych, z tym że uprzednio przygotowuje się okolicę stawu ramiennego okładami parafinowymi. W przykurtzeniach mięśniowych lub torebkowych stosuje się parafinoterapię i bezpośrednio po niej ćwiczenia redresyjne.

Ćwiczenia kończyn górnych przez pracę w domu

Przygotowanie posiłków	mielenie kawy lub mięsa ugniatanie i wałkowanie ciasta
Sprzątanie	ścielenie łóżek
.	zmywanie naczyń mycie okien zmywanie podłogi . zamiatanie podłogi pastowanie podłogi froterowanie podłogi
Pranie	pranie bielizny wykręcanie bielizny
	zawieszanie
	maglowanie prasowanie

W złamaniach kości ramiennej w okolicy stawu ramiennego oprócz ćwiczeń wyżej wymienionych należy uwzględniać również ćwiczenia wszystkich pozostałych stawów kończyny górnej oraz ćwiczenia kończyny zdrowej. Wiele czynności życia codziennego jest wspaniałym ćwiczeniem dla uzyskania pełnej sprawności kończyny górnej.    \

Po unieruchomieniach kończyny górnej i następowo ograniczonych ruchach w stawie łokciowym nie wolno w tym stawie stosować ćwiczeń biernych redresyjnych w formie noszenia ciężkich przedmiotów, co niestety bardzo często jest zalecane przez lekarzy. Dozwolone są wyłącznie ćwiczenia czynne, tj. ruch w stawie łokciowym na tyle, na ile pacjent sam może go wykonać.

Kończyny dolne. Fizjologiczna rola kończyn dolnych polega na podpieraniu ciała i przenoszeniu go z miejsca na miej-= ce, tj. na lokomocji.

127