0000001 17

rvc. 22. Ćwiczenia ręki w opatrunku gipsowym.

Rvc. 23. Ćwiczenia stawu kolanowego po wycięciu łuski gipsowej.

<

per

? <e

0

c-3

2

O ‘

Ryc. 24. Ćwiczenie czynno--bierne stawu kolanowego.

■W

Po takim przygotowaniu można stosować ćwiczenia do granicy bólu. Zabiegi hamujące niekorzystne procesy wytwórcze w stawach oraz działająct przeciwzapalnie to: jontoforezy z 3% roztworu salicylanu sodu, butapirazolu, ultradźwięki miejscowo i segmentarnie.

ZAPOBIEGANIE TWORZENIU SIĘ BLIZN I ICH ROZCIĄGANIE

Blizny, szczególnie rozlegle i umiejscowione w okolicach stawów, lub też powodujące zrosty skóry z podłożem, mogą niekorzystnie ograniczać ruchy stawów,! a ponadto z uwagi na małą wytrzymałość mechaniczną mogą usposabiać do zakażeń, w tym także kości.

Celem zabiegów leczniczych jest w tych przypadkach zmniejszanie i zmięk-j czanie blizn, uruchamianie skóry oraz zapobieganie zakażeniom.

Zastosowanie znajdują różne jontoforezy, np. jontoforezy z 1% jodku potasu] lub z hialuronidazy. W razie potrzeby można stosować jontoforczę z antybioty-j kiem. Pożyteczne są także prądy DI) (op), masaż wirowy, ultradźwięki ora2 redresje i ergoterapia.

Andrzej Trzpil

ĆWICZENIA LECZNICZE PO ZŁAMANIACH KOŃCZYN

Ćwiczenia po złamaniach kończyn stanowią bardzo ważną fazę leczenia, gdyż umożliwiają jak najszybsze podjęcie czynności uszkodzonej kończyny. Postę-j powanie usprawniające jest zawsze dobierane indywidualnie i dostosowane do leczenia zasadniczego. Ćalość programu usprawniania opracowuje fizykoteraJ peuta w ścisłej współpracy z ortopedą leczącym chorego.

USPRAWNIANIE PO ZŁAMANIACH LECZONYCH NIEOPERACYJNIE¹

Pierwszą fazą leczenia zachowawczego złamań jest często wyciąg pośredni lub bezpośredni. Następnie, po nastawieniu złamania, przychodzi — trwający odl kilku do kilkunastu tygodni — okres unieruchomienia kończyny w opatrunku gipsowym.²

fi

O

p-J.

y

Do najważniejszego okresu usprawniania po złamaniach kończyn dochodzi po zdjęciu opatrunku gipsowego, kiedy to staje się możliwe stopniowe przywrócenie ruchów w stawach uprzednio objętych unieruchomieniem.

W pierwszych dniach po zdjęciu opatrunku gipsowego zakres ruchów w stawach zwiększa się ćwiczeniami czynno-biernymi (ryc. 24).

Są to ćwiczenia, w których ruch odbywa się przy użyciu siły rąk terapeuty: rola pacjenta polega na świadomym rozluźnianiu mięśni.

W dalszej kolejności podejmuje się lak zwane ćwiczenia samowspomagane (ryc. 25), w których chory, wykonując ruch jednej kończyny, wspomaga wykonanie ruchu w stawach drugiej kończyny, zwiększając jednocześnie jego zakres.

Bardzo pożyteczne w odzyskaniu pełnego zakresu ruchu w stawach są też wszelkie ćwiczenia w wodzie.

W przypadkach długo utrzymujących się przykurczów stawów konieczne ^s,;)ją się ćwiczenia rozciągające (tzw. ćwiczenia redresyjne — ryc. 26) oraz

35

1

Leczenie nieopcracyjnc określane jest zazwyczaj mianem leczenia zachowawczego.l

2

Ćwiczenia w okresie unieruchomienia — patrz. s. 43.