055 tif

3.1. TRANSFORMATORY I AUTOTRANSFORMATORY

Autotransformatory mogą mieć trzecie, dodatkowe uzwojenie o napięciu 6 30 kV, połączone zwykle w trójkąt, nie związane z uzwojeniem wyższego napięcia. Uzwojenie to służy przeważnie do zamknięcia prądów trzeciej harmonicznej, czasem do przyłączenia urządzeń kompensacyjnych mocy biernej lub zasilania transformatorów potrzeb własnych stacji. Moc tego uzwojenia wynosi zazwyczaj 3-M5% mocy znamionowej autotransformatora.

Nie stosuje się autotransformatorów w układach, w których zachodzi konieczność transformacji napięć w stosunku większym niż 2:1. Ulegają bowiem znaczącemu zmniejszeniu wszystkie istotne korzyści wynikające z zastosowania autotransformatorów.

3.1.2. Charakterystyczne parametry i właściwości transformatorów

Do najważniejszych parametrów transformatorów zalicza się:

—    moc znamionową,

—    napięcia znamionowe pierwotne i wtórne,

—    sposób regulacji napięcia,

—    układ (grupę) połączeń,

—    napięcie zwarcia,

—    cieplną i dynamiczną wytrzymałość zwarciową,

—    sposób chłodzenia.

Transformatory są budowane na wszystkie znormalizowane napięcia znamionowe, a ich przekładnia zależy od żądanej wartości znamionowej napięcia strony wtórnej. Nie buduje się transformatorów 110 kV i wyższych napięć z transformacją na napięcie niskie po stronie wtórnej. Napięcie niskie uzyskuje się z transformatorów o napięciu średnim.

Regulacja napięcia w transformatorach, w szczególności pod obciążeniem, jest jednym z trudniejszych problemów z jakimi spotykają się konstruktorzy i producenci transformatorów.

Transformatory trójfazowe mogą mieć połączone poszczególne uzwojenia w różny sposób (rys. 3.1): w gwiazdę (Yy), trójkąt (Dd) lub zygzak (Zz). Duża litera oznacza sposób połączenia uzwojeń górnego napięcia transformatora, a mała — dolnego.

Układ połączeń gwiazda-gwiazda (Yy) jest stosowany w transformatorach wszystkich napięć i mocy znamionowych, przeznaczonych do pracy w układach, w których asymetria obciążenia poszczególnych faz jest niewielka, nie przekraczająca 10%. Układy Yy znajdują powszechne zastosowanie w transformatorach na napięcie wysokie i najwyższe ze względu na nie występowanie w tych sieciach dużych asymetrii obciążeń. Transformatory o układzie połączeń Yy są najtańsze.

55