056 tif

3. PODSTAWOWE URZĄDZENIA I APARATY STACJI

Transformatory o górnym napięciu 110 kV i dolnym średnim, instalowane w stacjach elektroenergetycznych zasilających zakłady przemysłowe, mają na ogół układ połączeń uzwojeń gwiazda-trójkąt (Yd). Transformatory te nie są wrażliwe na asymetrię obciążenia.

Transformatory średniego napięcia o dolnym napięciu niskim, z przewodem neutralnym (zerowym) i możliwością zasilania odbiorników jednofazowych, są budowane o układzie połączeń Dy lub Yz (do 250 kV • A). Możliwa jest długotrwała praca tych transformatorów przy dużej asymetrii obciążenia, przy której prąd w przewodzie neutralnym może mieć wartość równą prądowi znamionowemu.

Połączenie jednego uzwojenia w trójkąt zapobiega:

— występowaniu w strumieniu transformatora trzeciej harmonicznej wywołującej m.in. zwiększone straty jałowe;

— przy niesymetrycznych obciążeniach, wytwarzaniu się w uzwojeniach fazowych dodatkowych napięć, powodujących przesunięcie punktu gwiazdowego.

W dużych transformatorach o układzie połączeń Yy jest stosowane często specjalne uzwojenie dodatkowe połączone w trójkąt.

Napięcia zwarcia transformatorów są znormalizowane (tabl. 3.1). Podwyższone napięcia zwarcia mogą mieć transformatory pracujące w układach, w których zachodzi konieczność ograniczenia mocy i prądów zwarciowych po stronie wtórnej transformatora, np. w stacjach elektrownianych czy w transformatorach zasilających rozdzielnie potrzeb własnych.

Transformatory o podwyższonych wartościach napięć zwarcia ograniczają wartości prądów zwarciowych, lecz są źródłem zwiększonych strat obciążeniowych mocy i energii biernej. Z tych względów w stacjach elektrownianych oraz często w dużych stacjach elektroenergetycznych zasilających