096

Przykład 2. Dane: X = 40° 50,8' E, 73 =• 2“ 27™ 36*. Obliczyć 7V. Rozwiązanie:

15

TU = TS-( + S) - 2^k 27“ 36* — 3^k = 23^k 27“ 36‘ (poprzedniego dnia!).

Uwaga. Gdy odjemnik jc>t więks/y od odjemnej, wygodnie jest dodać do odjemnej 24^u W naszym wypadku obliczenie wyglądałoby więc następująco:

26* 27“ 36*—3^h 23*» 27“ 36*.

Należy jednak wówczas pamiętać, że wynik dotyczy poprzedniego dnia.

5.7.3. Zamiana czasu strefowego na miejscowy i odwrotnie

•

Przejścia z TS na TM bądź odwrotnie można dokonywać dwoma sposobami:

1.    Za pośrednictwem czasu gryniczowskiego TU.

2.    Bezpośrednio, przez obliczenie różnicy długości — a tym samym różnicy czasu — między danym południkiem a południkiem środkowym tej strefy. Pamiętamy przy tym, że różnica między TS a TM może wynosić najwyżej 1/2 h. oba bowiem czasy rozpatruje się w tej samej strefie.

Rozpatrzmy pierwszy z tych sposobów.

Przykład 1. Dane: ). - 34° 25,0' E, TS ~ 15“ 23" 40\ Obliczyć TM. Rozwiązanie:

Interesując)' nas TM można obłic/yć ze wzoru (5.3)

TM - TU+(±X).

We wzorze tym nic znamy wartości TU; wyliczymy ją wzorem (5.14)

TU = TS-(±S).

W ostatnim wzorze nie znana jest strefa S_f zatem od jej obliczenia rozpoczynamy rozwiązanie zadania W następnej kolejności obliczymy TU, a na koniec TM.

S — — = -f ?

15

TU - TS-(+S) = 15^k 23^m 40^% — 2* - 13^k23"40\

Obecnie możemy już wyliczyć TM:

TM = 13^l,23"^,40^, + ( + 2^l, 17* 40’) = 15*41*20’?

Widzimy, że między TS a TM jest różnica 17“ 40* na korzyść TM, co jest uzasadnione tym, że południk dany położony jest na wschód od południka środkowego strefy.

Obecnie zadanie z przykładu 1 rozwiążemy drugim sposobem. W tym celu należy _v znaleźć różnicę długości między południkiem danym a południkiem znanym. W na-

96