100
Czas <1 można wyliczyć także w inny sposób z równania:
a(*i) = 2*R + 2*t = 2x(R + r) = 2tt(2r + r) = 67rr = 8tf.
Czas ten jest równy:
ti
f&KT /6 • *0,25
V 8 - V 8
0,767 s,
tf = 0,1875*.
Przyspieszenie doosiowe oqB dla czasu <i wynosi:
= 227,5*1 = 227,5 • 0,588 = 133,84 m/s2. Całkowite przyspieszenie punktu £ jest równe:
= ^(10,67 + 10,67)2 + (133,84)2 = 135,53 ms"2.
Jeśli się przyjmie odpowiednie skale, to przyspieszenie punktu £ przyjmie postać jak na rys. 13.3. Dla punktu C można narysować podobny wielo-bok przyspieszeń jak dla punktu £. Przyspieszenie punktu C dla * = *i jest równe:
5c = 5o + <*oc + aoc-> oqq = spoć — ~ 21,33 • 0,5 = 10,67 ms"2,
= «j2R = 45512 - 0,5 i 227,5<2 ms-2.
Zadanie 13a. Dla układu z zad. 13. wyznaczyć przyspieszenie styczne i normalne punktu £ w położeniu *p — 2it oraz środek krzywizny toru.
Rozwiązanie: Przyjmiemy sobie układ współrzędnych, którego początek znajduje się w punkcie O dla * = 0 (położenie początkowe koła).
Załóżmy, że punkt £ zmienił swoje położenie i w dowolnej chwili czasu t jest określony przez wektor fB.
Dla dowolnej chwili czasu * spełnione są związki:
rB — ro + POB’
2 _ _ to = 8-r* = 5,335t2*, pOB = £sin tpi + R cos tpj.
ó
Stąd:
tb = (5,335t2 + £śin^)z + Rco&<pj = xBi + yBj•
tb — (10,67i + R cos <p<p)i — Rsiruptpj = tJa = igi + VB3-
Jeśli nie ma poślizgu, to droga s jest równa:
s = {R + t)<p|
gdzie <p jest kątem obrotu wyrażonym w radianach. Stąd:
Prędkość punktu B wyrazimy jako:
vb = yjv%x + VBV — )/(10,67t + Rcosynp)2 + (-fisin<p0)2. Dla pełnego obrotu tarczy koła, tj. tp == 2ir, mamy:
jC
2*
21,33t = 10,67t2, ===* tf = 0,1875tt, ==> ii = 0,767 s.
Po podstawieniu danych prędkość punktu B dla czasu tj wyniesie:
= 10,6710,767 + 0,5 • 21,33 • 0,767 = 16,36 m/s.
Przyspieszenie styczne obliczymy w następujący sposób:
16,36
Prędkość punktu B z definicji jest równa:
aT = — iB*B + VbVb L 16,36 • 10,67 + 0 • (-10,67) _ ^ ^
B dt vB 16,36