faHyiq»i"f —<n fMdagogiontj
Postawy wobec osób niepełni ^iepelnosprawnu.
l6' Kymi?nt i—HtrukUim HWganiwwfcM
Tabela 20.4. Podział zaburzał! wzroku według Międzynarodowej Klasyfikacji Obniżenia Ostrości Wzroku
Kitigorii |
Stopień uszkodzenia oitrośd wzroku |
Ostrość wzroku po korekcji |
Terminologia (nazwa) |
Wzrok w granicach normy |
od 0,8 do 0,1 |
wzrok całkowicie normalny | |
lekki |
poniżej 0,8 |
wzrok prawie normalny | |
Stabowzroanośl (niedó-Iwidzenie) |
umiarkowany |
poniżej 0,3 |
słabowzroczność umiarkowana |
znaczny |
poniżej 0,1 |
słabowzroaność znaczna | |
głęboki |
poniżej 0,05 |
słabowzroczność głęboka lub ślepota umiarkowana | |
prawie całkowity |
poniżej 0,02 |
ślepota pawie całkowita - poczucie światła | |
całkowity |
0,00 |
ślepota całkowita |
Zrddkr opracowanie własne na podstawie T. Majewski 2004^
i przystosowanie do życia w społeczeństwie ludzi pełnosprawnych.
Obecnie uważa, że istnieją cztery przyczyny wad słuchu:
► dziedziczna, związana z chromosomem X.
► wrodzona, kiedy w okresie prenatalnym rozwój dziecka narażony jest na takie czynniki, jak: przewlekle choroby matki (na przykład zaburzenia hormonalne, cukrzyca, choroby nerek ftp.), czynniki toksyczne (na przykład promieniowanie RTG. związki chemiczne - leki podawane podczas ciąży), choroby przebyte przez matkę w czasie dąży (różyczka, toksoplazmoza. cytocnegalta. kila wrodzona itd.);
► nabyta, którą dziefimy na okołoporodową (nawiną - związaną z akcją porodową, w tym niebezpieczeństwa związane z dys 1
proporcją główki w stosunku do kanału rodnego, wcześniactwem, chorobą he-molityczną itd.) oraz wczesnego dzieciństwa, gdzie niebezpieczeństwo może wynikać z nieprawidłowego przebiegu niektórych chorób zakaźnych (na przykład zapalenie opon mózgowych, świnka, odra, błonica itd.), kontaktu ze związkami toksycznymi (chinina, arsen, metale ciężkie itd.), chorób ucha środkowego, chorób przewlekłych (cukrzyca, zapalenie nerek, grasicy, tarczycy) i urazów mechanicznych;
► czynnościowa, występująca w wyniku urazów psychicznych.
W obecnym systemie klasyfikacyjnym mamy kilka uwarunkowań, na przykład ze względu na: czas wystąpienia wady słuchu (prelingwalna - przed na-
w
Ptdtgogtotpttpn
229
byciem mowy ustnej, intcrlingwalna — w czasie nabywania mowy i postlingwalna juź po nabyciu umiejętności mowy; wrodzona lub nabyta), nasi1 |L.„ic zaburzenia (głuchota i niedosłyszenie), współ-występowanie z innymi zaburzeniami i choroba-mi (na przykład z brakiem wzroku, upośledzeniem umysłowym, autyzmem itp.), miejsca uszkodzenia (obwodowe i centralne). Zgodnie z klasyfikacją Międzynarodowego Biura Audiofo-nologicznego obowiązuje podział zaburzeń słuchu na 4 stopnie.
Zaburzeń słuchu nie można wiązać bezpośrednio z występowaniem lub współwystępo-waniem innych zaburzeń rozwojowych (na przykład upośledzenie umysłowe). Głuchota jednak wpływa niekorzystnie na niektóre funkcje umysłowe, jak na przykład inteligencję abstrakcyjną. Najczęściej występują trudności w kojarzeniu bodźców odbieranych różnymi zmysłami, występują liczne wady wymowy czy trudności w uspołecznieniu. W celu usprawnienia funkcjonowania osób z zaburzonym słuchem wykorzystuje się różne metody porozumiewania się: metodę ustną, jako metodę mat-czyno-słowną, polegającą na oddziaływaniu na dziecko wszystkimi kanałami przekazu informacji, metodę audytywno-werbalną z wykorzystaniem przez dziecko resztki słuchu, metodę migową - pojęcia zostały przetransponowane w znaki migowe, daktylograficzną każdej literze alfabetu odpowiada odpowiedni znak ułożenia ręki, fonogestów jako uzupełnienie mowy oralnej, odczytywanej z ust poprzez wprowadzenie gestów rąk wspomagających przekaz ar-tykulacyjny, metodę kombinowaną, wykorzystującą dwa lub więcej środków przekazu (na przykład graficzny, dźwiękowy, mimiczny, palcowy, migowy), metodę totalnej komunikacji, która jest podobna do kombinowanej, jednak wprowadzana jest w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
Przedstawicielami zajmującymi się problematyką surdopedagogiki są: Urszula Eckert, Tadeusz Gałkowski, Kazimierz Kirejczyk, Aniela Korzon, Stanisław Kowalik, Kazimiera Krakowiak, Eugeniusz Nurowski, Włodzimierz Pietrzak, Irena Stawowy-Wojnarowska, Bogdan Szczepankowski oraz Wacław Tułodziecki.
a |
b |
c d |
e 1 |
9 h |
i 1 |
•0 |
90 |
•• •• |
90 99 |
•• |
09 99 |
00 |
90 |
OO 09 |
09 90 |
•• •• |
90 99 |
00 |
00 |
ÓÓ 00 |
00 00 |
00 00 | |
k |
1 |
m n |
0 p |
q r |
i t |
•9 |
•o |
•• •• |
90 99 |
•• 90 |
09 09 |
•ę |
oo 09 |
09 90 |
99 99 |
90 •• | |
U |
V |
X y |
z i |
l |
i 1 |
•9 |
90 |
•• •• |
90 99 |
99 90 |
09 09 |
00 |
90 |
oo '/• |
09 90 |
99 99 |
90 •• |
ą |
ł |
ć ń |
ę |
mśk / Mina / |
i W |
•0 |
•0 |
•• •• |
90 •• |
99 90 |
09 09 |
00 |
90 |
00 09 |
09 90 |
99 •• |
90 99 |
7 | |
0 1 |
# 1 | |||
oo |
OO |
00 00 |
00 oo |
00 oo |
00 00 |
•0 |
•0 |
99 99 |
90 99 |
• • 90 |
09 09 |
00 |
•0 |
OO 09 |
09 90 |
99 99 |
90 •• |
&. |
znak mienił |
i A |
99 mi wpdfe | ||
09 |
09 |
09 09 |
09 09 |
0# 09 |
OO 00 |
oo |
09 |
OO 09 |
00 09 |
00 09 |
09 09 |
oo |
00 |
90 90 |
99 99 |
09 09 |
OO 09 |
apostrof |
- | ||||
OO |
oo |
OO | |||
oo |
00 |
oo | |||
•0 |
•• |
09 | |||
1 |
3 |
3 |
4 |
5 | |
0# 90 |
09 90 |
09 99 |
09 99 |
09 90 | |
09 00 |
0990 |
09 OO |
09 09 |
09 09 | |
99 OO |
99 00 |
99 00 |
99 00 |
99 00 | |
6 |
7 |
8 |
9 |
0 | |
09 99 |
09 99 |
09 90 |
09 09 |
09 09 | |
09 90 |
09 99 |
09 99 |
09 90 |
09 99 | |
99 00 |
99 00 |
99 00 |
99 00 |
99 00 |
Rycina 20.5. Pismo Braille'a Źródło: zbiory własne
120.3.2.4. Terapia wychowawcza dzieci hospitalizowanych i niepełnosprawnych ruchowo
Terapia wychowawcza dzieci hospitalizowanych powinna polegać na przywracaniu im możliwie jak najlepszej sprawności fizycznej oraz przygotowaniu ich do życia w społeczeństwie.
Jednym z podstawowych działań w terapiach pedagogicznych jest niwelowanie lub ograniczanie skutków sytuacji traumatycznej, jaką jest choroba. Do najczęstszych mechanizmów obronnych aktywowanych w sytuacjach zagrożenia należą: wyparcie, projekcja, reakcja upozorowana, zaprzeczenie, izolacja, ucieczka w fantazje, jak również racjonalizacja.
Do zaburzeń motorycznych zaliczamy: nieprawidłowości obwodowe (amelie - brak kończyn i fokomelie - nieprawidłowe umiejscowienie, gdy kończyny wyrastają bezpośrednio z tu-
Mehahduacfa smrodom i utrudnienie osób niewidomych i ilabowidzących, Biblioteka Miesięcznika Zakłady Pracy ChraiMf I 9 Warszawa 2004,1 167.