LXV1 DWIl fAZY ROZWOJOWE
LXV1 DWIl fAZY ROZWOJOWE
Lxvn
WŁASNY O LOS MICKIEWICZA
Stopniowo wyzwalać się próbuje z maski konwencjonalnego wykrJ5*ówcy. schodzi z wyżyn swego dystansu, przemawiać poczyna własnym e pyt^Tkwori. wprost i otwarcie. Z mato ukonkretnionego przywódcy mfo-
W fiuśe drugiej ogarnia nas ton rozważań, refleksyjne #otu. spokojniejsze rozwijanie toku stów; intonacja ulega przybiera zabarwienie kameralnej rozmowy, dialogu z sobą
* ukochani) osobą, z przyjaciółmi; wypowiedź porzuca _
zatraca apele i nakazy, a najchętniej rozwija się w tonie pytakj050”- wprost i--------I _ ._ - - - . - _
jej koncepcja obliczona zostaje nie na retoryczną deklamację. znanego jakby tylko z oficjalnej strony przemówień progra
bływii zwierzenie własnych myśli czy marzeń komuś blk2low>ch* staje się osobowością bardzie) ludzką, wyyiimg aa&y-/juudujcmy się w strefie liryki osobistej. “"•“^feual.zowaną. dostaną nam także z prywatne, strony żyoa
W fięńc P*erw**ei Ssiemy wobec problana tyki życia w ^oro*Jr^^,1^0mK. ^ fazami. słoją zfc/Wy , romaw. ma^cs^cja
?* otoraen*. rtccT^okztwnętrTnaslanow,, W^Lnantycznego Stenia świata i rezultat lirycznoepickich poszukiwań
* «orego autor czerpie tematykę swych wierszy. W razie drugiej ^vego sposobu wypowiadania się literackiego. W różnorodności powiedź liryczna splata się z konkretną sytuacją podmiotu. nawj^.e( j w szerokiej skali doświadczeń poetyckich jednolite są nowością do szczegółów jego osobistej biografii, do indywidualnych (VąL|u poddanego nakazom prostoty wysłowienia, naturalności tonu psychicznych, chociaż zawsze niemal owa konkretność, zwi^-ina i, naiwnej ludowości spojrzenia.
jedynczą osobą, zostaje metodą lirycmych refleksji przekształć Własny głos młodzieńczej poezji Mickiewicza. Jakie rozpoznamy w spostrzeżenia dotyczące człowieka w ogóle, jego losu i rQM nim odcienie znamienne dla całej twórczości poety? Co już w tym w święcie. Berwszym jej etapie jest zalążkiem przyszłej drogi twórczej autora
W fazie pierwszej tok wypowiedzi poddany bywa — jak w ppzuuJf>\\ i Pana Tadeusza? mówieniach — rygorom retorycznego rozwijania myśli. służy najcaęft Nazwano go — jak wiemy — „poetą przeobrażeń’"1. Napisano praŚLonywaniu innych lub nakłanianiu ich do działania. W faziepk z myślą o ludziach przeobrażonych wskutek miłości ojczyznywe gią| rozwożeni wątku rządzi niekiedy logika swobodnych skojraszystkich wielkich kompozycjach M ickiewicza. Alf-Wal ter-Wallenrod. |gyi la tiąjit li, caękicj jcflnak czynnikiem, wiodącym od jednej stąJustaw-Konrad. Jacek Soplica-k siądź Robak... Przeobrażeńmnego ifr rkngirj stąje się typowo liryczna konstrukcja powtórzeń, parajrfc prawda rodzaju — nic brak i w balladach; ..mają cfiaraJcter lanui-p0ą lub praeci wstawień. znaczona też niekiedy dialogowośdąlyczny. owidiuszowski (Rybka, Świteź. Tukąj, S\x,rezujnka% To łu-Saa i odpowiedzi: kompozycja przybiera kształt związków ramoM^) « "ic zawsze są traktowane na serio ^Można by ponadto wskazać anaforcznycb lub równoległego przeprowadzania kilku linii przeobrażenie, jakiemu ulega osobowość wypowiadająca się w liry-
gr^lhwpcauo wyliczania lub zestawiania tzw. wariacji liryeap* Mickiewicza, o czym mowa Johnie iak i w <a-
Mnbnie — w zakres* języka. W fazie pierwszej dominują km Ale i w tym. ^letóko-kowieńskan okres*r—P«jobmejąk. we.
trwnt peryftmzy. ostro zaznaczone inwersje, rozwinięte periody t&i póintęjsxj twórczości poe y 'J".sztuka ooetwka •
byłoby tę cechę twórczości nazwać przemienno-
iKmra. wyzwolona z szablonów metaforyka, pstra ygodmej ______
naturalne układy zdań. większa swobodą4^- ——■ . Ł , _ ______ —J
potocznego języka ^mówionego'’. • W. Borowy. Poeta przeobrtfe* [w.:i 9 fi!-*?.Mick*ewic2a'
mitołogacznycb aluzjTW^iusT^i™^ = 2m,any' Jakim sta,C P°d,e*a ^
U
w «Twórczośca» 1948. nr 12. s. 40—55.
206.
obu tych faz osobowość pocMP1,