11122011067

44

tyczności, otwartości i jawności. Europejskie organizacje normalizacyjne są pozarządowymi stowarzyszeniami zrzeszającymi krajowe jednostki normalizacyjne z państw UE i EFTA [75].

Zmiany polityczno-gospodarcze w Europie Środkowowschodniej stworzyły dla krajów tego regionu możliwości starania się o członkostwo w UE. Jako jeden z warunków uczestnictwa w jednolitym rynku europejskim wymieniono dostosowanie prawa technicznego i normalizacji do warunków unijnych. Podpisanie układów stowarzyszeniowych dało możliwość organizacjom normalizacyjnym krajów Europy Środkowowschodniej uzyskania statusu afilianta w europejskich organizacjach normalizacyjnych. W celu uzyskania pełnego członkostwa CEN i CENELEC postawiły kandydatom kilka ogólnych warunków:

-    podpisanie Układu Europejskiego,

-    zbliżenie systemu prawnego dotyczącego normalizacji do systemu europejskiego,

-    uzyskanie najpierw statusu afilianta.

-    możliwość opłacania składki członkowskiej (kilkakrotnie wyższej niż afi-liancka),

-    zdolność do efektywnego uczestniczenia w pracach tych organizacji,

-    posiadanie odpowiedniej infrastruktury technicznej umożliwiającej elek-tronizację procesu normalizacji i efektywne współdziałanie z organizacjami normalizacyjnymi.

-    wprowadzenie norm europejskich do zbioru norm krajowych.

-    wdrożenie procedury informacyjnej zgodnie z dyrektywą 83/189/EEC,

-    ochrona praw autorskich norm europejskich.

Polska podpisała Układ Europejski ze Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi w dniu 16 XII 1991 r. Artykuły 68, 69 i 74 tego Układu zawierają postanowienia dotyczące ustawodawstwa, przepisów technicznych i norm:

Artykuł 68

Umawiające się strony uznają, że istotnym warunkiem wstępnym integracji Polski ze Wspólnotami jest zbliżenie istniejącego i przyszłego ustawodawstwa Polski do ustawodawstwa istniejącego we Wspólnotach. Polska podejmie najlepsze starania w celu zapewnienia zgodności jej przyszłego ustawodawstwa z ustawodawstwem Wspólnot

Artykuł 69

Zbliżenie przepisów prawnych obejmie w szczególności następujące dziedziny: prawo celne, prawo o spółkach, prawo bankowe, rachunkowość i podatki przedsiębiorstw, własność intelektualną, ochronę pracownika w miejscu pracy, usługi finansowe, zasady konkurencji, ochronę zdrowia i Życia ludzi, ochronę sanitarną zwierząt i roślin, ochronę konsumenta, pośredni system opodatkowania, przepisy techniczne i normy, transport i środowisko naturalne.

Artykuł 74

Przepisy i normy w dziedzinie przemysłu i rolnictwa oraz ocena ich zgodności:

1.    Współpraca będzie mieć na celu w szczególności zmniejszenie różnic w dziedzinie normalizacji i certyfikacji.

2.    W tym celu współpraca będzie zmierzać do:

-    stosowania się do przepisów technicznych i norm Wspólnot oraz europejskich norm dotyczących jakości artykułów przemysłowych, rolnych i spożywczych;

-    popierania stosowania przepisów technicznych Wspólnot oraz europejskich norm i procedur zgodności;

-    zawarcia, jeśli to zasadne, umów o wzajemnym uznaniu w tych dziedzinach;

-    zwiększenia udziału Polski w pracach organizacji wyspecjalizowanych (CEN, CENELEC ETSl. EOTC).

3.    Wspólnoty udzielą Polsce odpowiedniej pomocy technicznej.

Odpowiednikiem ISO na szczeblu europejskim, zajmującym się wszystkimi zagadnieniami z wyjątkiem elektrotechniki, elektroniki i telekomunikacji, jest CEN, a odpowiednikiem EEC, zajmującym się zagadnieniami elektrotechniki i elektroniki, jest CENELEC¹.

CEN (Comite Europeen de Normalisation) - Europejski Komitet Normalizacyjny - jest stowarzyszeniem podlegającym prawu belgijskiemu, utworzonym oficjalnie w 1974 r. w Brukseli. Rozpoczął on działalność w Paryżu w 1961 r. Członkami CEN są krajowe jednostki normalizacyjne z państw zrzeszonych w krajach Unii Europejskiej lub EFTA: Austria. Belgia. Dania, Finlandia, Grecja, Francja. Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia. Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Portugalia. Szwajcaria. Szwecja, Wielka Brytania, Wiochy, Czechy (od 1997 r.). Krajowe jednostki normalizacyjne z państw Europy Środkowej i Wschodniej: Albania. Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Estonia. Litwa, Malta, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Turcja i Węgry uczestniczą w pracach CEN jako afilianci i nie mają prawa głosu. Siedzibą CEN jest Bruksela, a językami urzędowymi są: angielski, francuski i niemiecki.

CENELEC (Comite Europeen de Normalisation Electrotechnique) - Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki — jest stowarzyszeniem podlegającym również prawu belgijskiemu. Utworzony został w 1973 r. Jego siedzibą jest Bruksela, a językami urzędowymi są - podobnie jak w CEN - angielski, francuski i niemiecki. Członkami CENELEC są komitety elektrotechniki z 19 państw członkowskich zrzeszonych w krajach Unii Europejskiej lub EFTA (podobnie jak w CEN). Wśród afiliantów nie ma jedynie Albanii i Malty.

Normy ustanawiane przez CEN/CENELEC zwane są euronormami (EN).

1

Zagadnieniami telekomunikacji na szczeblu międzynarodowym zajmuje się ITU (Międzynarodową Unia Telekomunikacyjna), a na szczeblu europejskim - ETSI (Europejski Instytut Norm TeiefcWtiumkacyjnych). Tych instytucji normalizacyjnych nie będziemy jednak omawiać.