113 3

Czeki i weksle stanowią formę zapłaty za wykonane dostawy i usługi.

Czek jest pisemnym poleceniem zapłaty przez bank określonej sumy pie-Bieżnej okazicielowi czeku lub innej osobie podanej na czeku.

Weksel jest dokumentem kredytu krótkoterminowego wystawionym w formie ściśle określonej przez prawo, na specjalnym blankiecie z wyznaczoną opłatą skarbową. Zawiera on jednostronne i bezwarunkowe zobowiązanie zapłaty określonej osobie w ściśle określonym terminie i miejscu kwoty, na którą weksel został wystawiony. Funkcje weksla są następujące:

•    kredytowa, polegająca na udzieleniu kontrahentowi rynkowemu krótkoterminowego kredytu lub zaciągnięciu pożyczek pieniężnych;

•    obiegowa, oznaczająca (przez indosowanie weksli) kreowanie surogatu środka płatniczego;

•    płatnicza, wiążąca się z funkcją obiegową i oznaczająca, że za pomocą weksla reguluje się zobowiązania;

•    gwarancyjna, polegająca na zabezpieczeniu roszczeń, jakie mogą wystąpić w czasie wykonywania umowy zawartej między kontrahentami.

Posiadacz weksla może za jego pomocą regulować zobowiązania, zdyskontować go w banku lub też pozyskać kredyt.

Weksle obce indosowane (przekazywane innym kontrahentom) lub zdyskontowane (przekazywane w zamian za gotówkę z potrąceniem odsetek od daty skupu do dnia płatności) powodują powstanie zobowiązania warunkowego w stosunku do kontrahentów, którym weksle przekazano. Do ewidencji tego zobowiązania służy konto 292 „Weksle obce dyskontowane lub indosowane”. Na stronie Ma tego konta jednostronnie ewidencjonuje się zobowiązania z tytułu weksli obcych przekazanych, a na stronie Wn - wygaśnięcie zobowiązania warunkowego z chwilą wykupu weksli albo ich zwrotu.

Niewykupiony w terminie weksel podlega oprotestowaniu przez notariusza aa podstawie protestu posiadacza weksla.

Środki pieniężne w drodze obejmują środki pieniężne znajdujące się między kasą jednostki gospodarczej a jej rachunkiem bankowym, między rachunkami bankowymi danej jednostki gospodarczej, gdy rachunki te są prowadzone przez różne oddziały banku. Nie zalicza się do środków pieniężnych w drodze awizowanych wpłat dokonanych przez kontrahentów, które nie wpłynęły na konto jednostki (do czasu wpływu pozostają na kontach rozrachunków).

Środki pieniężne w drodze, czeki i weksle obce są ujmowane w ewidencji na koncie 141 „Inne środki pieniężne”. Konto to obciąża się z tytułu: niepotwierdzonych przez bank wpłat własnych, otrzymanych czeków i weksli jako zapłaty za dostawy i usługi. Uznaje się to konto za: potwierdzone wpłaty własne, wykupione czeki przez bank, wykupione weksle przez wystawcę, zdyskontowanie weksla oraz weksle oprotestowane i przedawnione. Konto 141 ..Inne środki pieniężne” może wykazywać saldo Wn. Ewidencja szczegółowa powinna umożliwić ustalenie stanu środków pieniężnych w drodze, czeków i weksli obcych w dyspozycji własnej oraz weksli obcych oprotestowanych, a rakże ustalenie stanu innych środków pieniężnych według poszczególnych

113