080 (6)

a)    są wykładnikami tego samego znaczenia leksykalnego ‘związany z „książką”

b)    spełniają w wypowiedzeniu funkcję członu zależnego grupy imiennej,

c)    zawierają obok elementu ksiąik wspólny wszystkim element ow. Zarazem funkcjonalna różnica między książkowy a pozostałymi wymienionymi tu wyrazami tekstowymi, dotycząca łączliwości syntaktycznej każdego z tych wyrazów z określonymi podklasami form gramatycznych rzeczownika, znajduje na płaszczyźnie formalnej odbicie w różnicy między występowaniem w książkowy końcowego segmentu y wobec a, e, ego, ej, emu, ą, ym, i, ych, ymi w pozostałych wyrazach tekstowych. Pozwala to na rozbicie ciągu owy na dwie jednostki morfologiczne: wspólny dla wszystkich wymienionych tu wyrazów tekstowych (ściślej: dla reprezentowanych przez nie wyrazów gramatycznych) morfem sufiksalny ow ‘„związany z..., pozostający w stosunku do...”, funkcja członu zależnego grupy imiennej’ oraz morfem A będący wskaźnikiem związku syntaktycznego struktury KSIĄŻK-OW z określoną podklasą form gramatycznych rzeczowników (z określoną podklasą wyrazów występujących w funkcji członu konstytutywnego grupy imiennej).

Jak widać, relacja paradygmatyczna, zachodząca z jednej strony, między wyrazem tekstowym książkowy a wyrazami książkową, ..., książkowej, ..., książkowymi, z drugiej zaś - między wyrazem tekstowym książkowy (jak również pozostałymi tu wymienionymi) a wyrazem tekstowym książka, ma inny charakter. W pierwszym wypadku mamy do czynienia z funkcjonalną i formalną opozycją między wyrazem książkowy a poszczególnymi wyrazami należącymi do zbioru {książkowa,..., książkowymi), w drugim - z funkcjonalną i formalną opozycją między zbiorem wyrazów tekstowych {książkowy, książkowa, ..., książkowymi) jako całością a wyrazem tekstowym książka. Charakter tej opozycji, istota funkcjonalnej i formalnej różnicy, pozostaje nie zmieniona również wtedy, jeśli dowolny wyraz tekstowy należący do zbioru {książkowy, książkowa, .... książkowymi) przeciwstawiamy dowolnemu wyrazowi tekstowemu, należącemu do dyskutowanego w 1.1.2. zbioru {książka, książki, ..., książek, ..., książkach). Tak więc opozycja funkcjonalna zaobserwowana pierwotnie dla pary wyrazów tekstowych książkowy i książka dotyczy nie pojedynczych wyrazów tekstowych, lecz stanowi istotę opozycji funkcjonalnej między dwoma zbiorami wyrazów tekstowych, wyznaczonymi przez tożsamość znaczenia leksykalnego elementów danego zbioru i tożsamość morfologicznych wykładników tego znaczenia leksykalnego {książka, książki, ..., książkach} ‘„książka”, funkcja członu konstytutywnego grupy imiennej’ - {książkowy, książkowa, ..., książkowymi) ‘związany z „książką”, funkcja członu zależnego grupy imiennej’. Ponieważ każdemu z obu wymienionych zbiorów wyrazów tekstowych odpowiada określony zbiór form (wyrazów) gramatycznych (reprezentowanych przez te wyrazy tekstowe) tożsamych pod względem znaczenia leksykalnego i różniących się swoją funkcją gramatyczną, oznacza to, że analizowana wyżej opozycja jest opozycją między dwoma różnymi leksemami (zob. 2.5.): książka ‘„książka”, rzeczownik’ i książkowy ‘„związany z książką”, przymiotnik’. Między obu leksemami zachodzi stosunek motywacji: funkcja i struktura leksemu KSIĄŻKOWY jest motywowana przez funkcję i formę

80