14 (105)

28

-    wykonywanie nnkietków (otworów służących do podpierania przedmiotu ; obrabianego) (rys. 5.2h),

-    obróbka powierzchni walcowych wewnętrznych za pomocą wierteł, razwiertaków, pogłębiaczy (rys. 5.2i),

-    obróbka powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych o złożonych kształtach (narzędziami kształtowymi lub przez kopiowanie) (rys. 5.2ę),

-    toczenie powierzchni stożkowych (przy skręceniu sań narzędziowych,! z zastosowaniem specjalnych urządzeń kopiujących, np. liniału, lub nożami ij kształtowymi) (rys. 5.2f).

a)

	f^r	d)	tn~
—z	ksr		W-
Vf |\	s

-A.

b)

\[n__

vr

W	WL
W

\vr

vy.

Vf

Rys. 5.2. Przykłady prac tokarskich: a) toczenie wzdłużne, b) toczenie czołowe (przecinanie), c) toczenie kształtowe, d) toczenie poprzeczne, c) toczenie gwintów, f) toczenie stożków, g) toczenie powierzchni wewnętrznych walcowych, h) wykonywanie nakiełków, i) wiercenie

5.3. Przekrój warstwy skrawanej, parametry skrawania

Przekrój warstwy skrawanej przy toczeniu z posuwem wzdłużnym i poprzecznym Ą przedstawiono na rysunku 5.3.

Przy toczeniu technologicznymi parametrami skrawania są:

-prędkość obrotowa wrzeciona tokarki n [obr/min] (prędkość obrotowa. | materiału obrabianego),

- prędkość skrawania - prędkość liniowa punktu powierzchni obrabianej

v_e= —— [m/min],

' 1000 ^{1 J}

_ głębokość skrawania a_p

gdzie:

d- średnica powierzchni obrabianej (przed obróbką), di - średnica powierzchni obrobionej,

- posuw - przy toczeniu stosowany jest posuw na obrót przedmiotu/[mm/obr].

d

a)    b)

K

Rys. 5.3. Przebój warstwy skrawanej przy toczeniu: a) wzdłużnym, b) poprzecznym

Dobór wartości parametrów skrawania przy toczeniu zależy od właściwości zastosowanego ostrza, wytrzymałości narzędzia, możliwości obrabiarki (jej mocy, sztywności, zastosowanych rozwiązali konstrukcyjnych w skrzynkach prędkości i posuwów), sztywności przedmiotu obrabianego, wymaganej chropowatości powierzchni obrobionej, dokładności wymiarowo-kształtowej, wymaganego stanu warstwy wierzchniej. Naddatek materiału może być usunięty w jednym lub kilku przejściach.

5.4. Podstawowe narzędzia stosowane podczas toczenia

W czasie wykonywania obróbki na tokarce możemy używać:

-    noży tokarskich suportowych — imakowych (mocowanych w imakach jedno-lub wielonożowych - rys. 5.4 i 5.6),

-    noży tokarskich do głowic rewolwerowych,

-    innych narzędzi mocowanych w imakach tokarskich (np. radełka itp.),

-    narzędzi mocowanych w koniku (w otworze stożkowym Morse’a) lub w głowicy rewolwerowej (nawiertaki, wiertła, rozwiertaki, gwintowniki, narzynki itp.).