1

Trójfazowy układ gleby

Gleba jest ośrodkiem porowatym, trójfazowym, jej elementy składowe znajdują się w fazie:

•    stałej,

•ciekłej,

•gazowej.

Fazę stałą gleby stanowią cząstki:

•    mineralne,

•organiczne,

•organiczno-mineralne, w różnym stopniu rozdrobnienia.

Fazą ciekłą gleby jest woda, w której rozpuszczone są związki mineralnej organiczne, tworząc roztwór glebowy.

Fazę gazową stanowi mieszanina gazów i pary wodnej tzw. powietrze glebowe.

Fazę stałą gleb mineralnych stanowią głównie produkty wietrzenia różnych skał i minerałów, znajdujące się w różnym stopniu rozdrobnienia:

•Części szkieletowe > 1 mm (gruz, kamienie, żwir)

•Części ziemiste < lmm (piasek, pył, ił).

Procentowy udział cząstek różnej wielkości, czyli skład mechaniczny (granulometryczny) gleby decyduje ojej: •Zwięzłości,

•Plastyczności,

•Przewiewności,

•Sorpcji,

•Zasobności w wodę i składniki mineralne,

•Kategorii ciężkości._

Gleby o dużej zawartości frakcji grubych (kamienie, żwiry, piaski) są:

•Przewiewne,

•Przepuszczalne dla wody,

•Maja małą zdolność zatrzymywania wody,

•Mała zdolność podnoszenia poziomu wody poprzez kapilary od poziomu wody gruntowej,

•Najczęściej ubogie w składniki mineralne (pokarmowe),

•W rolnictwie nazywane lekkimi, łatwymi do uprawy

Gleby zawierające znaczne ilości frakcji najdrobniejszych (pyły, iły) są najczęściej:

•Zasobne w składniki mineralne,

•Nieprzewicwne,

•Słabo przepuszczalne dla wody,

•Trudne do uprawy (ciężkie),

Cząstki te decydują o właściwościach fizycznych i chemicznych gleb, co tłumaczy się ich bardzo dużą powierzchnią czynną (tzw. Właściwą), która kilkakrotnie przewyższa powierzchnię pozostałych frakcji.

Składnikami organicznymi gleb mineralnych są przede wszystkim;

• próchnica,

•resztki roślinne i zwierzęce znajdujące się w różnym stopnie rozkładu.

Stanowi ona od 0,5 do 5 % masy gleby.

W zależności od zawartości materii organicznej gleby dzielimy na:

•Mineralne właściwe - do 5 %,

•Mineralne próchnicznc -5-10%,

•Mineralno-organiczne -10-20 %,

•Organiczne - 20-100% (silnie zamulone 20-50%, słabo zamulone 50-80 %, niezamulone > 80%).