skanowanie0004 (172)

7. Właściwości biologiczne gleby

Gleba jest naturalnym środowiskiem życia różnych organizmów, jak: wirusy, bakterie, promieniowce, grzyby, glony, pierwotniaki (przedstawiciele mikroflory i mikrofauny), nicienie, wazonkowce, dżdżownice, stawonogi (mezofauna), a także makroorganizmy glebowe. Głównymi przedstawicielami makrofauny są krety, śusły, chomiki, świstaki. Wśród makroorganizmów zasiedlających środowiska glebowe dominują różne rośliny wyższe, _: stanowiące podstawowy składnik biocenoz wszystkich ekosystemów lądowych. Mikroorganizmy glebowe wraz z roślingmi wyższymi decydują o aktywności biologicznej i produktywności ekosystemów/Są współtwórcami próchnicy; najważniejszy koloid glebowy wpływaj ący na:—ry g -strukturę gleby.    ......    /

- właściwości .sorpcyjne    .    :    .

-zasobność w składniki organiczne .......... .

Wynikiem-działalności mikroorganizmów jest mineralizacja związków organicznych, a także przemiany wielu związków mineralnych mających duże znaczenie dla rozwoju roślin zielonych. Mają podstawowe znaczenie w krążeniu węgla, azotu, fosforu, siarki i innych pierwiastków w przyrodzie. Czynne są także w syntezie witamin, antybiotyków, substancji wzrostowych. Żyzne, urodzajne gleby zawierają w 1 g setki milionów, a niejednokrotnie ^ miliardy samych tylko bakterii. W powierzchniowej warstwie ornej żyznych gleb masę bakterii ocenia się na 1,5-15 t/ha.    ’

Wirusy w przeciętnej glebie mają marginalne znaczenie. Największą rolę wśród wirusów w środowisku glebowym pełnią bakteriofagi, która polega na ograniczaniu nadmiernego rozwoju bakterii, poprzez zdolność do niszczenia niektórych populacji bakterii. Mogą również prowadzić do niekorzystnych zmian w populacjach mikroorganizmów bytujących w środowisku glebowym.

Bakterie stanowią podstawową masę mikroorganizmów glebowych. Szybko zużywają na budowę swej biomasy komórkowej dużo składników pokarmowych, które po ich obumarciu i rozkładzie powracają do gleby, Do bakterii o największym znaczeniu zaliczamy:

-    bakterie nitryfikacyjne Nitrosomonas które utleniają amoniak na azotyny i Nitrobacter utleniające azotyny na azotany. Bakterie bardzo odporne nawysuszenie, mogą przetrwać w stanie anabiozy nawet kilka lat. W glebie są silnie zaabsorbowane na powierzchni minerałów ilastych i agregatów glebowych.

-    bakterie siarkowe w procesie chemosyntezy utleniają siarkowodór, siarkę .tiosiarczany i inne niedotlenione związki siarki. Są to bezwzględne tlenowce.

-    bakterie wiążące azot — wiązanie wolnego azotu atmosferycznego mogą przeprowadzać bakterie wolno żyjące w glebie (najważniejszymi są: Azotobacter, Arthrobacter,.Clostridium) hrb współżyjące z roślinami wyższymi (głównie z motylkowatymi) bakterie z rodzaju Rhizobium. Bakterie nie wiążące wolnego azotu to liczne grupy fizjologiczne bakterii korzystających wyłącznie z mineralnych lub organicznych związków azotu.

Promieniowce

Gleby łąkowe zawierają więcej promieniowców niż gleby uprawne. W Glebie dominują gatunki z rodzaju Streptomyces. Biorą udział w rozkładzie materii organicznej gleby, między innymi rozkładają aminokwasy i inne połączenia azotowe, polisacharydy, tłuszcze, różne