1

Tanncnbaum i Schmidt wyróżnili sześć slylów kierowania w zależności od yluacji, bazując na kryterium stopnia używania przymusu przez kierownika oraz topnia swobody podwładnych przy podejmowaniu decyzji [Stoner i WankcI 1994, Cożusznik 2002]. Kierownik ma do wyboru [Kożusznik 2002]:

polecanie - kierownik poleca podwładnym zrealizowanie pewnego przedsięwzięcia lub wykonanie pewnych zadań w sytuacji np. braku czasu; sprzedawanie — kierownik z pewną akceptacją podwładnych poleca wykonanie zadania, wskazując korzyści płynące z jego zrealizowania;

•    testowanie — kierownik proponuje wprowadzenie pewnych działań w celu realizacji zadań, pyta pracowników i sonduje ich opinie;

■    konsultowanie - decyzja, którą podejmuje samodzielnie kierownik, jest konsultowana wśród pracowników; mogą oni wprowadzić dodatkowe pomysły rozwiązań;

•    współpraca - kierownik prosi grupę o rozwiązanie problemu;

•    delegowanie - kierownik pozostawia zespołowi całkowitą swobodę bez narzucania rozwiązania.

Kolejne teorie zaproponowane przez ilerseya i BInnehardu [cyt. za: Kożusznik 2002, Sloncr i Wanker 1994] wskazały, że podstawą tworzenia stylów powinna iyć „dojrzałość podwładnych”, czyli pragnienie osiągnięć, chęć brania na siebie odpowiedzialności, doświadczenie i umiejętności (rys. 10.3). Style kierowania obejmują [Kożusznik 2002]:

■    rozkazywanie - gdy dojrzałość zespołu jest mała, kierownik jest zorientowany na zadania w celu osiągnięciu sukcesu;

•    sprzedawanie - gdy wzrasta dojrzałość pracowników, kierownik redukuje zachowania zorientowane na /udania i zwiększa zorientowanie na zadania międzyludzkie;

■    partycypacja - gdy w dalszym ciągu wzrasta poziom dojrzałości pracowników, kierownik redukuje orientację na zadania i na relację, aby zespól mógł zwiększyć zaufanie do siebie;

•    delegowanie — gdy zespół osiąga pełną dojrzałość, kierownik dalej redukuje zachowani:¹, zorientowane na zadania i na relacje, dlatego może delegować zadania grupie i oczekiwać icli realizacji.

A

l\AiaTP:Yl*AC.I.-Y, Wy,soku orlenlueju mu Jffgjfp Nisłui onontueju nu /u<luiii.i _ JT JP	Siąt/.KDAWAMK | Wy*mku MMUkAl Oit iiul/i Wv;iokn oneiUueiu nu /.uiłuni.i i
/ dkłicoowanik Ntsk.l OlUtiliujM mi [||«1/| • Nisko onciiUicjii H /uiluuiu	WSKAZYWANIE. ®*fet aienlusju nu lud/u Wysoka onciilnęju nu /iKlulłiu

<$=^-------~

DOJRZAŁOŚĆ

OUUCiSTACJA NA ZADANIA

BRAK DOJRZAŁOŚCI

Źródło: /•'. Scłicin (/V.VA?.- Orynnizuifioiui! l\\\‘lioloy_ty. 1'rcnth‘C-Hoil, /‘.iiyjcwood Clills. A../. cyt. za: lł Kożusznik (2002): /.nclmwonic człowieku »r {irytuiizihyi. f'll"K 11'tirszawii: s. /JA'. I-O¹ Rysunek 10.3. Nlyk* kierowania wał Ing Uerseya i RUmcIiaróu

PYTANIA SPRAWDZAJĄCE

L Co to jest styl kierowania? Jakie sl> lekieruv. ania wyróżnia teoria klasyczna

2.    Jakie cechy chara kle ryz u ją kierowników w klasyfikacji stylów Likcrla?

3.    Co stało się kryterium w klasyllkaęji stylów wal Ing Sorg.ie*a? Jakie wyróżniono style kierowania?

4.    Czym charakteryzuje się siatka kierownicza R'lake*a i Moulon? Jakie jest jej praklycznc zastosowanie?

5.    Jakie style kierowania wyróżnił Raklin w sfer/e :«n i wysokiej clckl\ s\ nosci. Oceń praklyeznóść lej klasyfikacji -stylów In porównaniu f innymi.

6.    Na eo wskazują sytuacyjne style kierowania? Jakie elementy składowe można w nich wyróżnić i eo one obejmują?