282

Ii. WYŁĄCZNIKI WYSOKIEGO NAPIĘCIA 262

h)    największą dopuszczalną odległość zacisków wyłącznika od najbliższego wspornika i„_ai;

i)    trwałość mechaniczną i łączeniową;

j)    lyp wyłącznika;

k)    rodzaj napędu.

W sieciach o napięciach znamionowych 220 kV i wyższych, oraz przy szczególnie niekorzystnych warunkach łączeniowych w miejscu zainstalowania wyłącznika, konieczna może hyć analiza przebiegu napięcia powrotnego i przyjęcie jej wyników za kryterium doboru wyłącznika. W niektórych układach sieciowych przebieg napięcia powrotnego może być bowiem bardz^;ej niekorzystny niż przebieg probierczy przyjęty w normach określających zdolność łączenia wyłącznika. Główne wymagania dotyczące tego problemu można znaleźć między innymi w PN-Tą/E-OSOOŻ^ [16.8) oraz PN-73/ /E-O6I05¹’ [16.9]. Stronę fizvczną zagadnienia omawia literatura specjalistyczna, np. [16.1], [16.4], [16.5].

16.2.2. Napięcia znamionowe

Napięcie znamionowe izolacji wyłącznika V_gi dobiera się w zależności od napięcia znamionowego sieci £/»,:

U,i > U„    (16.1)

Relacja (16.1) winna być zachowana również dla wyłączników przeznaczonych do pracy w sieciach 110 kV i 220 kV o skutecznie uziemionym punkc e zerowym. Zmniejszone obciążenie napięciowe izolacji doziemnej takich wyłączników jest uwzględnione w napięciach probierczych izolacji.

Dla wyłączników napowietrznych konieczne jest sprawdzenie czy długość drogi upływu izolacji doziemnej jest wystarcz jąet dla strefy zabrudzeniowej w miejscu instalowania wyłącznika (dane w tabl. 26,15).

Znamionowe napięcie łączeniowe górne wyłącznika U,„ winno być nie mniejsze niż największe napięcie robocze U_rm sieci, czyli

U_g„ > U_rn    (16.2)

Stosowanie wyłączników powietrznych w sieciach o napięciu znamionowym o jeden stopień niższym niż znamionowe napięcie łączeniowe wyłącznika wymaga uzgodnienia z wytwórcą zakresu niezbędnych czynntści regulacyjnych. Wyłączniki mało-olejowe i peinoolcjowe megą pracować w takich warunkach bez jakichkolwiek zmian konstrukcyjnych i regulacji.

czenia + 35”C,    — dopuszczalny długotrwale przyrost temperatury styków' przy

z:, danej temperaturze otcczema 3„.

W celu określenia tych przyrostów można przyjąć temperatury dopuszczalne:

3aj = 90^:iC dla styków' srebrzonych pr:cujących w oleju;

3<ti = 105‘C dla styków stebrzonych pracujących w' powietrzu;

- 75 °C dla styków miedzianych niesrcbrzonych pracujących w powietrzu; &dó = S0=C dla styków miedzianych niesrebrzonych pracujących w oleju.

Jeśli wyłącznik zostanie zainstalowany w rozdzielnicy osłoniętej z wentylacją naturalną, to jego prąd znamionowy ciągły — ze względu na pogorszenie warunków wymiany ciepła — należy zmniejszyć w przybliżeniu o 10 —15%, tzn. przyjmować

/„ * (0,85-0,9)/_nc    (16.4)

Przy doborze wyłącznika należy zatem sprawdzić, czy zachodzi zależność

In ^ /obi    (16.5)

przy czym; /„ — prąd znamionowy ciągły wyłącznika, sprowadzony do warunków w miejscu zainstalowania; /,_u — prąd obliczeniowy:

Ż»ei = Iji — w polach liniowych Ua — obciążalność długotrwała linii),

Inni — 1,3I„_t — W polach transformatorowych dla umożliwienia wykorzystania przeciążalności transformatora (/„, — prąd znamionowy transformatora),

Inn — Im — w polach silnikowych (/„, — prąd znamionowy silnika).

Tor prądowy wyłączników może być dorywczo przeciążony. Dla wyłączników krajowych dopuszcza się przeciążenie do 20% przez okres nie dłuższy od 30 min, przy czym przerwy między kolejnymi przeciążeniami winny być dłuższe niż 5 h.

16.2.4. Znamionowy prąd wytączalny symetryczny I_aws

Znamionowy prąd wytączalny symetryczny określa zdolność wyłącznika • do wyłączania prądów, których składowa nieokresowa jest niewielka w chwili utraty styczności przez styki wyłącznika. W przypadku przerywania prądów zwarciowych stan taki następuje po czasie /_r > 0,1 s liczonym od chwili powstania zwarcia, Wyłączniki dobiera się tak, by:

In wj    Zwą    (16.6)

przy czym:    — składowa okresowa prądu zwarciowego w chwili rozdzielania styków

(po czasie t_r > 0,1 s od powstania zwarcia).

Przy doborze wyłącznika bierze się pod uwagę najkrótsze możliwe opóźnienie rozdzielani! styków wyłącznika (nawet ieśli wsnółnracnia z z i bez meczeniem zwarci a.