Rozdz. JO: Pomiary wysokościowe (niwelacja) 333
Przystępując do niwelacji punktów rozproszonych należy założyć osnowę pomiarowa, w skład której wchodzą zamarkowane punkty tworzące sieć ciągów niwelacyjno-poligonowych, nawiązanych do osnowy poziomej jak i wysokościowej. Wymogi dokładno-ściowe związane z pomiarem tych ciągów określa instrukcja G-4 dla ciągów sytuacyjnych i ciągów niwelacyjnych osnowy pomiarowej. Lokalizacja punktów osnowy, które podczas niwelacji pełnią funkcję stanowisk niwelatora powinna być tak dobrana, aby zachowane były następujące warunki:
• Stanowiska powinny dawać dobry wgląd w teren, umożliwiający wykorzystanie maksymalnego zasięgu niwelatora określonego przez dopuszczalną długość celowej (100 m). Odległości między stanowiskami nie mogą więc przekraczać 200 m. Wyjątkowo na obszarach rolno-leśnych można wydłużyć celową do 150 m.
• Między stanowiskami powinna być zapewniona widoczność umożliwiająca podczas pomiaru kątów obserwację dolnych części tyczek na punktach sąsiednich i dogodną niwelację geometryczną wzdłuż każdego boku.
• Ze względów ekonomicznych liczba stanowisk na zadanym obszarze powinna być ograniczona do niezbędnego minimum.
• Do sieci stanowisk należy włączyć istniejące na danym terenie stabilizowane punkty osnowy geodezyjnej, których położenie i zabudowa umożliwia ustawienie nad nimi niwelatora. Do tego celu nie nadają się repery ścienne, które można jednak wykorzystać jako punkty nawiązania wysokościowego.
• - punkty wiążące
J\ - stanowiska niwelatora
Rys. 10.68. Szkic osnowy wysokościowej dla niwelacji punktów rozproszonych
Stanowiska niwelatora markuje się palikami wbitymi równo z ziemią, a w razie potrzeby także świadkami. Można także do tego celu wykorzystywać dogodnie położone, trwałe przedmioty sytuacyjne takie jak: elementy naziemne uzbrojenia, graniczniki, narożniki niskich murków lub schodów itp. Dla lepszej identyfikacji przedmioty te oznacza się