24.1. Wiadomości ogólne
Przekładu i k napięciowy jest to aparat elektryczny transformujący sinusoidalne napięcie pierwotne na napięcie wtórne o wartości dogodnej do zasilania obwodów napięciowych przyrządów pomiarowych i przekaźników zabezpieczających, przy zachowaniu żądanych wymagań w zakresie dokładności. Wymagania ogólne i badania dotyczące przekładników napięciowych określa norma [24.4].
Przekładniki napięciowe, ze względu na konieczność dostosowania do różnych warunków pracy, wykonuje się jako:
— wnętrzowe lub napowietrzne;
— pomiarowe, zabezpieczeniowe lub pomiarowo-zabezpieczeniowe;
— z pełną izolacją obu biegunów lub z jednym biegunem uziemionym;
— suche (porcelanowe, żywiczne) lub małoolejowe;
— indukcyjne (dla napięć do 110 kV) lub pojemnościowe (dla napięć 110, 220 i 400 kV);
— z jednym uzwojeniem wtórnym lub z dwoma uzwojeniami wtórnymi.
Przekładniki napięciowe charakteryzuje się za pomocą następujących para-metrów:
1. Napięcie znamionowe pierwotne Uin, którego wartości zgodnie z normą [24.4] wynoszą: 3; 6; 10; 15; 20; 30; 40(45); 60; 110; 220; 400 kV. Dla przekładników w wykonaniu z jednym biegunem uziemionym, napięcie znamionowe pierwotne jest równe podanym wartościom podzielonym przez
2. Napięcie znamionowe wtórne, które dla przekładników z pełną izolacją obu biegunów wynosi Uln — 100 V, natomiast dla przekładników z jednym biegunem 100
uziemionym — 7^ V. Napięcie znamionowe wtórne dla uzwojeń dodatkowych wy-
_ 3
nosi: 100: V3 V, 100:3 V, 100 V.
3. Przekładnia znamionowa 3, wyrażona stosunkiem napięcia znamionowego pierwotnego Utn do napięcia znamionowego wtórnego U2., czyli
n
(24.1)
4. Moc znamionowa S„ zdefiniowana jako największe obciążenie strony wtórnej, przy którym błędy przekładnika nie przekraczają wartości dopuszczalnych w danej klasie dokładności. Zgodnie z normą [24.4] wartości mocy znamionowych przy współczynniku mocy indukcyjnym równym 0,8 są następujące: 10; 25; 50; 75; 100; 150; 200; 300; 400; 500 V-A.
5. Moc graniczna określana jako największe obciążenie przekładnika przy napięciu znamionowym uzwojenia wtórnego, przy którym ustalony przyrost temperatury dowolnej jego części nie przekracza wartości dopuszczalnej.
6. Klasa dokładności zdefiniowana liczbą związaną umownie z dopuszczalnymi błędami przekładnika napięciowego w określonych warunkach pracy. Dla przekład-ników^zabezpieczeniowych oznaczenie klasy dokładności składa się z liczby i z następującej po niej litery P. Zestawienie klas dokładności przekładników napięciowych indukcyjnych i pojemnościowych podano w tabl. 24.1.
7. Błąd napięciowy określony różnicą między napięciem wtórnym U2 pomnożonym przez przekładnię znamionową 3„ i napięciem pierwotnym t/j, wyrażony w procentach napięcia pierwotnego, czyli
(24.2)
AC/ => 3"_— 100
£A
Tablica24,1, Wskazówki doboru przekładników napięciowych indukcyjnych i pojemnościowych w zależności od klasy dokładności
Zastosowanie |
Klasa dokładno ści |
Napięcie pierwotne |
Obciążenie wtórne |
Dopuszczalne błędy przy / = /„*** i CO5<0 = ■■ 0,8 ind | |
UJU,. s |
SIS. X |
błąd napięciowy &U % |
błąd kątowy <5„ min | ||
Liczniki rozliczeniowe energii w elektrowniach, mierniki klasy 0,2 |
l o • • |
80^120 |
25-=-100 |
0,2 |
10 |
Pomiary rozliczeniowe energii, mierniki klasy 0,5 |
0,5 |
80-^120 |
25 '>I0O |
0,5 |
20 |
Pomiary kontrolne energii, mocy, napięcia i częstotliwości |
1 |
80^120 |
25-1-100 |
‘ |
40 |
Woltpmierze kontrolne |
3 |
o rJ 7- o VS> |
25-rlO0 |
3 |
nic określa się |
Zabezpieczenia kierunkowe, odległościowe i inne |
3P |
5 ...kN(fln |
25 -y 100 |
3 |
120 |
Zabezpieczenia podnapięciowe, nad napięci owe 3 inne |
6P |
5 ...ksUu |
25-j-100 |
6 |
240 |
* kN — współczynnik napięciowy: k* = 1,2 dla przekładników przeznaczonych do wleczenia na napięcie między przewód o we sieci oraz k# — 1,5 lub 1,9 dla przekładników przeznaczonych do włączenia na napięcie fazowe sieci w zależności od sposobu uziemienia punktu zerowego sieci.
** Tylko przekładniki indukcyjne.
**• Dla przekładników pojemnościowych nie ///*, lecz znamionowy zakres częstotliwości, tzn. fjfH = 99^ 101% dla przekładników indukcyjnych pomiarowych oraz j]f„ = 97-j-103% dla przekładników indukcyjn ych za bezpiec ze nio wych.
24*