38 (60)

11. Krzywe hydrostatyczne

Krzywe hydrostatyczne są zbiorem graficznie lub tabelarycznie przedstawionych zależności parametrów geometrycznych kadłuba od średniego zanurzenia statku. Składają się one z:

-    krzywej powierzchni wodnicy Aw |m²l,

-    krzywej odciętej środka powierzchni wodnicy względem owręża Xs© |m],

-    krzywej poprzecznego momentu bezwładności powierzchni wodnicy Ib |m⁴|,

-    krzywej wzdłużnego momentu bezwładności powierzchni wodnicy względem osi przechodzącej przez Xs: Ii Im^ł).

Wymienione krzywe wyznaczono na podstawie linii teoretycznych lub tabel rzędnych kadłuba, obliczając parametry Aw, Xs®, II 1 Ib dla wszystkich wodnic równoległych do płaszczyzny wodnicy konstrukcyjnej w sposób opisany w rozdziale 8.

Z kolei na podstawie skali Bonjeana statku, w sposób opisany w rozdziale 10 dla wodnic równoległych do płaszczyzny wodnicy konstrukcyjnej obliczane są parametry podwodnej części kadłuba, również naniesione na wykres krzywych hydrostatycznych:

-    krzywa objętości podwodnej części kadłuba VIm³J,

-    krzywa odciętej środka wyporu x_F [m),

-    krzywa rzędnej środka wyporu z_F [m).

Oprócz tego krzywe hydrostatyczne zawierają również wykresy innycłi geometrycznych parametrów. Są one wymienione poniżej.

Krzywa wyporności w wodzie słonej D [tj; otrzymana z zależności:

Dlt| - V|m³l p |t/m³l k

gdzie:

p - 1.025 |l/m³l - gęstość wody morskiej,

k - współczynnik udziału poszycia kadłuba w tworzeniu wyporności statku

Krzywa przyrostu wyporności na 1 cm zanurzenia statku, oznaczona TPC lub AD/cm [t/cm], wyznaczana z zależności:

TPC |t/cm] - A_w (m*l p |t/m³] k ■ 1/100 |m/cml w przypadku wody morskiej p - 1.025 t/m³ otrzymuje się:

TPC |t/cm| - 0.01025 A_w (m²| k natomiast dla k a 1.005:

. TPC (t/cml *0.0103 Aw[m^zl

Krzywa rzędnej metacentrum z_M Im). Rzędna metacentrum z_M jest sumą rzędnej środka wyporu z_F i poprzecznego promienia metacentrycznego r_B:

z_M Iml -z_F (m) + r_B [ml

gdzie:

r_B|m|

l_B|m⁴l

V|m³|

- poprzeczny promień melacenlryczny równy ilorazowi poprzecznej momentu bezwładności powierzchni wodnicy pływania statku i objętości podwodnej części kadłuba.

Krzywa wzdłużnego promienia metacentrycznego R_L (ml. Wzdłużny promień metacentryczny oblicza się jako iloraz wzdłużnego momentu bezwładności wodnicy pływania statku względem Xs i objętości podwodnej części kadłuba:

R_L[m]

li,[m⁴l

V[m³]

Krzywa jednostkowego momentu przegłębiającego M_s (tm/ml. Jednostkowy moment przegłębiający to taki moment, który przyłożony do statku wywoła zmianę jego przegłębienia o 1 m. Od czasu wprowadzenia obowiązku stosowania jednostek zgodnych z układem SI jest to tak zwany moment masowy; jego wartość podaje się w tm/m. Obliczany jest z zależności:

57