4 01 Poda�finicję zdrowia i jego aspekty

Katarzyna Kocon, K-8

ZDROWIE T JEGO ASPEKTY

Zdrowie to bardzo szerokie pojęcie wiążące ze sobą różne dziedziny i aspekty. Najogólniejszą jego definicję podała Światowa Organizacja Zdrowia i brzmi ona w ten sposób: „Zdrowie to kompletny fizyczny, psychiczny i społeczny dobrostan człowiekaja nie tylko brak choroby lub kalectwa.

WHO podkreśla również, że zdrowie jest:

wartością ( pomaga jednostce realizować swoje aspiracje oraz zmieniać swoje środowisko) zasobem ( bogactwem dla społeczeństwa gwarantującym jego rozwój społeczny i ekonomiczny)

warunkiem codziennego życia umożliwiającym jego lepszą jakość koncepcją eksponującą korzyści, a nie negatywne skutki.

Jako że definicja WHO bierze pod uwagę tylko subiektywne odczucia człowieka, podam inną aktualnie obowiązującą definicję, która godzi liczne poglądy i mówi: „zdrowie to zdolność i gotowość każdej części organizmu człowieka do podjęcia w normalnych warunkach mikro- i makrośrodowiska wszystkich typowych czynności z wystarczająca wydolnością”,

Z punktu widzenia edukacji zdrowotnej, zdrowie to jakość życia związana z pięcioma głównymi elementami:

•    Zdrowie społeczne (relacje między jednostką a społeczeństwem, zdolność zgodnego współdziałania z ludźmi i środowiskiem)

•    Zdrowig-Rgychiczne ( zdolność uczenia się, zdolności intelektualne, miarą jest stopień integracji osobowości)

f Zdrowie emocjonalne ( umiejętność kontrolowania emocji)

•    Zdro^ie^uęHoweYwiara w pewną jednoczącą siłę)

•    ZdrowieTizyczne ( zdolność wykonywania codziennych zadań bez nadmiernego zmęczenia, 'łuólogiczna integralność jednostki, to co odnosi się do organizmu. Zawdzięczamy je naturze

ale i pracy nad własnym ciałem).

Istnieją również czynniki warunkujące zdrowie i można je podzielić na:

•    Czynniki genetyczne

•    Styl życia jednostek

•    Środowisko życia jednostki i populacji (czynniki środowiskowe)

•    Kierunki polityki zdrowotnej, kultura zdrowotna społeczeństwa

•    Dostępność i jakość opieki medycznej, lekarskiej i pielęgniarskiej

Pojęcie zdrowia w aspekcie histoiycznym było rozwijane i modyfikowane pod wpływem danej epoki. W starożytności było elementem filozofii określanym jako równowaga czy harmonia, w średniowieczu zdolnością do znoszenia choroby i cierpienia. W nowożytności zauważono, że nie jest ono dane przez naturę i że musi być stale zdobywane. Dopiero w XX wieku zauważono inne prócz medycznej płaszczyzny zdrowia; fizjologiczną, socjologiczną, psychologiczną, technologiczną i kulturową.

W aspekcie medycznym zdrowie jest stanem ustroju, którego czynniki są prawidłowe, a układy regulujące zapewniają stan wewnętrznej równowagi. Wyróżnia się tu trzy cechy zdrowia: dobre samopoczucie chęć wykonywania pracy aktywny stosunek do życia.

Aspekt społeczny określa stan zdrowia zbiorowości jako dynamiczną równowagę między populacją a otoczeniem zapewniającą jej przetrwanie i rozwój. Odbywa się to dzięki korzystnemu ukształtowaniu cech biologicznych jednostek oraz pomyślnym zmianom w środowisku.

W ieloaspektowość pojęcia zdrowia pozwala wysnuć wniosek, że jest ono ważne nie tylko w potocznym (medycznym) tego słowa znaczeniu, i w innych płaszczyznach i nie może być lekceważone ani spychane na boczny tor. Dlatego ważna jest promocja zdrowia i pogłębianie badań nad jego stanem.

GyuLtois ■